İşsizlik Liginde 5'inci Sıraya İndik

Geçen yıl haziran ayından bu yana yükselen işsizlik oranı üç aydır düşmeye devam ediyor. Bir yıl öncesine göre 4.7 puan yükselmiş olsa da, şubat ayında yüzde 16.1’le en yüksek oranına ulaşan işsizlik, mayıs ayında 13.6’ya geriledi. İşsiz sayısı da bir yılda 1 milyon 179 bin kişi arttı. Düşüş eğilimi ile birlikte, Türkiye, dünya işsizlik liginde 3’üncülükten 5’inciliğe geriledi.

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs, nisan ve haziran aylarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, işsizlik oranı mayıs döneminde yüzde 13.6 ya geriledi. Böylece geçen yılın haziran ayından bu yana artmaya devam eden işsizlik oranı, mart ve nisan aylarından sonra mayısta da gerilemeye devam etti. Ancak istihdamdaki toparlanma sinyallerinin kalıcılığı konusunda endişeler sürüyor.

3.3 milyon kişi işsiz

Yüzde 13.6’lık oran, bir yıl öncesinin aynı ayına göre oran 4.7 puan yükselirken, bir önceki aya göre 1.3 puanlık düşüş yaşandı. Şubat ayında yüzde 16.1’le en yüksek oranına ulaşan oran, o tarihten bu yana düşmeye devam etti. Ancak gelinen nokta işsiz sayısında geçen yılın aynı dönemine göre işsiz sayısında 1 milyon 179 bin kişilik artış yaşandığını gösterdi. Böylece toplam işsiz sayısı da 3 milyon 382 bin kişiye yükseldi.

İlk 3’ten, 5’e geriledi

Şubatta yüzde 16.1 olan işsizlik oranı, aradan geçen 3 ayda 2.5 puan gerileyerek mayısta 13.6 oldu. Böylece Türkiye, şubatta 3’üncü olarak zirveyi zorladığı ‘dünya işsizlik ligi’nde 5’inci sıraya kadar geriledi. Nisan ayındaki yüzde 14.9’luk oranla da dünya liginde 4’üncü sıraya gerileyen Türkiye, mayıstaki 13.6’lık oranla Güney Afrika’nın (yüzde 23.6)lider olduğu işsizlik liginde, İspanya (yüzde 18.1), Letonya (yüzde 16.3) ve Estonya’nın (yüzde 15.6) ardından beşinci sırada yer aldı.

21 milyonluk istihdam

Bu dönemde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 387 bin kişi azalarak 21 milyon 455 bin kişiye düştü. Bu dönemde tarımda çalışan sayısı 69 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 455 bin kişi azaldı.

Kentlerde kırsalın 2 katı

Kentsel yerlerde işsizlik oranı 5.4 puanlık artışla yüzde 16.5, kırsal yerlerde ise 2.5 puanlık artışla yüzde 7.8 oldu. Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 5.5 puanlık artışla yüzde 17’ye yükseldi. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 5.4 puanlık artışla yüzde 15.8, kadınlarda ise 5.4 puanlık artışla yüzde 21.1 oldu. Aynı dönemde işsizlerin yüzde 71.9’unun erkek olduğu belirlenirken, yüzde 60.4’ünün de lise altı eğitimli olduğu görüldü.

Ümitsizlerin sayısı arttı

Mayısta iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı yüzde 7.3 artışla 1 milyon 944 bine yükselirken, iş bulma ümidi olmayanlar yüzde 2.7 artarak 723 bine çıktı.

Devlette istihdam 2 ayda 25 bin kişi arttı

Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, haziran sonu itibariyle toplam kamu istihdamı 2 milyon 974 bin kişi. Bunların 2 milyon 87 bin 652’si kadrolu personel, 279 bin 136’sı sözleşmeli personel. 422 bin 645’i sürekli işçi, 33 bin 950’si geçici işçi, 18 bin 590’ı geçici personel ve 131 bin 872’si diğer personel kadrosunda yer aldı. Ocak-mart dönemine göre kamuda çalışan personel sayısı, 25 bin 384 kişi artarken, bu artışın büyük bölümü, sözleşmeli personel ve sürekli işçilerden kaynaklandı. Nisan-haziran döneminde, sözleşmeli personel sayısı 16 bin 524 arttı. Geçici işçilerin kadroya geçirilmesi nedeniyle, geçici işçi sayısında 22 bin 112 azalma olurken, sürekli işçi sayısında 15 bin 362 artış kaydedildi. Aynı dönemde, kadrolu personel sayısı bin 171, geçici personel sayısı 101, diğer kategorilerde çalışan personel sayısı 14 bin 338 arttı.

100 gencin 25’i işsiz

MAYIS ayında açıklanan dönemsel verilere göre, istihdam edilenlerin yüzde 25.3’ünün tarım, yüzde 18.6’sının sanayi, yüzde 6’sının inşaat, yüzde 50.1’inin ise hizmetler sektöründe olduğu belirlendi. Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0.8 puan, hizmetler sektörünün payının 1.2 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.8 puan, inşaat sektörünün payının ise 0.2 puan azaldığı görüldü. Genç işsizlik oranı ise aynı dönemde

24.9 oldu.

Yüzde 44.6’lık kesim kayıt dışı çalışıyor

YAPTIĞI işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 0.6 puanlık artışla yüzde 44.6 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88.4’ten yüzde 86.6’ya düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 29.6’dan yüzde 30.4’e yükseldi.

Tüketici güveni 7 ay sonra geriledi

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Merkez Bankası tarafından ortaklaşa açıklanan “Tüketici Eğilim Anketi”nin temmuz ayı sonuçları, 7 aylık yükselişin ardından temmuzda 82.37 düzeyine geriledi. Endeksin alt kalemleri ve değişim oranlarına bakıldığında, satın alma gücü endeksi haziran ayına göre azalarak 74.20’den 73.32’ye düştü, gelecek dönem endeksi de 80.39’dan 78.56’ya geriledi. Gelecek dönem genel ekonomik durum da 79.44’den 77.13’e, gelecek dönem iş bulma olanakları endeksi 76.23’den 72.96’ya düştü. Dayanıklı tüketim malı satın alma uygunluk endeksi ise 116.09’dan 109.88’e geriledi.

İşsizlerin profili

Yüzde 26.1’i bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.

Yüzde 31.4’ü eş-dost vasıtasıyla iş araştırıyor.

Yüzde 90.1’inin (3 milyon 47 bin kişi) daha önce bir işi vardı.

Yüzde 25.1’inin daha önce çalıştığı iş geçiciydi, sona erdi.

Yüzde 25.4’ü işten çıkarıldı.

Yüzde 14.2’si kendi isteğiyle işten ayrıldı.

Yüzde 9.8’ini işyerini kapatanlar-iflas edenler oluşturdu.

Yüzde 7.2’si ev işleriyle meşgul oluyor.

Yüzde 8.2’si öğrenimine devam ediyor ya da yeni mezun olan.

İstihdam edilenlerin profili

Yüzde 71.8’i erkeklerden oluşuyor.

Yüzde 59,1’i lise altı eğitimli.

Yüzde 59.9’u ücretli, maaşlı ve yevmiyeli

Yüzde 26.5’i kendi hesabına ve işveren,

Yüzde 13.6’sı ücretsiz aile işçisi.

Yüzde 60.3’ü “1-9 kişi arası” çalışanı olan işyerlerinde çalışıyor.

Yüzde 3’ü ek iş yapıyor.

Yüzde 3.4’ü mevcut işini değiştirmek istiyor ya da ek bir iş arıyor.

Yüzde 88.6’sı sürekli bir işte çalışıyor.

Önce ekonomik açılım lazım

TÜRKİYE Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ahmet Nakkaş, “Ekonomik açılımlar tam gerçekleşmeden demokratik açılımlar sağlıklı sonuç vermez” diyerek, işsizlik rakamlarını şöyle değerlendirdi: “Türkiye, dış güdümlü ekonomilerin baskı ve dayatmalarından yakasını kurtarıp ekonomik açılımını gerçekleştirmeden, demokratik açılımını yapamaz. Doğudan batıya, kuzeyden güneye yaklaşık 3.5 milyon insanımızın işsizliğin pençesinde kıvrandığı bir süreçte insanlarımızın öncelikli ihtiyaçlarının iş, aş olduğuna inanıyoruz. Türkiye’nin hizmetler sektörüne ve yüksek katma değerli ürünlere yönelmesi yönündeki dayatmalar sonucunda imalat sanayinde büyük çöküş yaşıyor. Milyonlarca insanımızı istihdam eden tarım ve tekstil gibi sektörlerin korunması gerekiyor. Bu dayatmaların, Türk halkının yararına olmadığı bütün çıplaklığı ile ortada dururken, bunda ısrar edilmesine bir anlam veremiyoruz.”

Krizden çıkış süreci başladı

TÜRKİYE Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) Genel Başkanı Hazim Sesli, işsizlik rakamlarında yukarıya doğru bir yönelişin, bu süreci yakından takip eden iş dünyasını memnun ettiğini ifade ederek, şunları söyledi: “Ekonominin Türkiye gündeminin ilk sıralarındaki yerini koruyup koruyamaması bizleri endişelendiriyor. Aksi bir durum, ekonomimizde yukarı doğru başlayan iyileşme sürecine olumsuz etki yapar. Hükümet açıkladığı teşvik paketleri ile piyasalarda güven ortamının oluşmasına katkıda bulundu. Ancak, yatırımcılar henüz paketlerin uygulanabilirliğini görebilmiş değil. Birçok ilden gelen veriler ve haberlerin Türkiye’nin de krizden çıkış sürecine girdiğinin, yavaş da olsa, bunu yaşadığının birer sinyali. Zincirleme bir etki ile kartopu misali tüm sektörlerin bu iyileşmeyi hissedecek ve 2010 yılının ilk aylarından itibaren de ekonomide yeni bir dönemin yaşanacaktır.”