"İran ile Ticaret Hacminin Üç Haneli Rakamlara Ulaşması Hayal Değil"

ORHAN ÇİÇEK - Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selahattin Bekmez, " Türkiye'nin reel ekonomik politikalar izlemesi durumunda, İran ile olan ticaret hacminin orta ve uzun vadede üç haneli rakamlara ulaşması hayal edilecek bir durum değil" dedi.

Bekmez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İran ile batılı ülkeler arasında yapılan görüşmeler ve ardından varılan anlaşmanın Türkiye için de önemli sonuçlar doğurduğunu belirtti. Altı aylık bir deneme sürecini içeren anlaşmayla İran'ın, nükleer çalışmalarını donduracağını ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini yüzde 5'in üzerine çıkartamayacağını anımsatan Bekmez, batılı ülkelerin de İran'a uygulanan yaptırımlara esneklik getireceğini dile getirdi.

İran'ın, sınır komşusu olmasının ötesinde Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında üçüncü, ithalatta ise altıncı sırada bulunduğunu vurgulayan Bekmez, "Türkiye'nin İran ile olan toplam ticaret hacmi yaklaşık 22 milyar dolar civarında bir rakama tekabül ediyor. ABD ile olan ticaret hacmimizin 20 milyar dolardan daha az olduğu dikkate alınırsa, İran'ın Türkiye için ne kadar önemli bir ekonomik partner olduğu daha iyi görülecektir" dedi.

Ortadoğu'daki diğer ülkelerin durumu dikkate alındığında İran için dış alım konusunda ilk akla gelen ülkenin Türkiye olacağını aktaran Bekmez, şunları kaydetti:

"Ambargolar dolayısıyla yüzde 45'ler düzeyinde azalmış olan İran'ın petrol ihracatının, anlaşmanın kalıcı hale gelmesi durumunda orta vadede tekrar eski düzeyine ulaşması beklenmektedir. İran ve Irak'ın yer altı kaynaklarının diğer tüm körfez ülkelerinden daha fazla olduğu dikkate alınırsa, bu durumun dünya petrol fiyatlarında ciddi düşüşlere neden olacağını tahmin etmek güç olmayacaktır. Tahminlere göre enerji fiyatlarında meydana gelen ortalama 10 dolarlık bir düşüsün, Türkiye'nin cari açığını 5 milyar dolar civarında azaltacağı gerçeği dikkate alındığında, bu durumun önemi bir kez daha anlaşılmış olacaktır."

Türkiye'nin İran'a külçe altın ihracatının da önünün açıldığını ifade eden Bekmez, bunun yanında petrol ve doğalgaz karşılığında altın takası yapılabileceğini belirtti.

Anlaşmayla İran'a uygulanabilecek bir askeri operasyonun meşruiyetinin de ortadan kalktığını vurgulayan Bekmez, sözlerini şöyle tamamladı:

"Batılı ülkelerle İran arasındaki bu sıcak ilişkiler, Türkiye açısından yararlı ticari faaliyetlerin oluşmasına zemin hazırlayabilir. Türkiye'nin reel ekonomik politikalar izlemesi durumunda, İran ile olan ticaret hacminin orta ve uzun vadede üç haneli rakamlara ulaşması hayal edilecek bir durum değil, bir zorunluluk olarak karşımıza çıkabilecektir." - Gaziantep