Fındığı kurutmak için makineli sisteme geçiş önerisi

Fındık Araştırma Enstitüsü (FAE) Müdürü Aysun Akar, 2017-2019 yıllarında gıda mühendislerinin fındığı makine ile güneşte kurutmanın performansını kıyasladıklarını belirterek, "Güneş altında ve makinede kurutulan fındıklar arasında kalite farkı bulunmadığını belirledik." dedi.

Akar, AA muhabirine, bu dönemde etkili olan yağışların, hasat edilen fındıkların kurutulması sürecini zorlaştırdığını söyledi.

Dalından hasat edilen ve ayıklanan fındığın istenilen seviyede kuruması için en az 3 gün tam güneş altında kalması gerektiğine işaret eden Akar, "Malum Karadeniz'de 3 gün arka arkaya tam güneşi bulamıyoruz. Özellikle de içerisinde bulunduğumuz sezonda yağışlı günler çok fazlaydı. Bu sebeple üreticilerimiz sıkıntılar yaşadılar." ifadelerini kullandı.

Akar, harmanda maksimum bir haftada kurumayan fındıkta aflatoksin oluşumlarının görülebildiğine dikkati çekerek, kanserojen madde olan aflatoksinin fındıkta istenilmeyen bir parametre olduğunu kaydetti.

Yaşanılan soruna makine sisteminin çözüm olup olmayacağına yönelik 2017'de araştırma projesi başlattıklarını belirten Akar, "2017-2019 yılları arasında gıda mühendisleri arkadaşlarımız makine ile güneşte kurutmanın performansını kıyasladılar. Güneş altında ve makinede kurutulan fındıklar arasında kalite farkı bulunmadığını belirledik. Biz gördük ki bir ton fındığı makinede 24 saatte kuruturken güneşin altında en az 3 gün bekletmeniz gerekmekte. Fakat makinede 20 ila 24 saat arasında fındığınızı kurutmanız mümkün. Bu, üretici için tabii ki büyük bir kolaylık." diye konuştu.

Akar, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Üreticilerimizin de kafalarında soru işaretleri vardı. Makine nasıl kurutur? Fındığımızı yakar mı? Karartır mı? Depolama süreçlerinde kalite kaybı olur mu? Biz projemizde bunların hepsini inceledik. Makinede kurutulan fındıkta, iç fındık kalitesi bakımından hiçbir sıkıntı yok. Tek fark olarak şunu söyleyebilirim ki güneşte kurutulan fındığın kabuğu biraz daha parlak iken, makinenin içerisindeki fındık karışarak kuruduğu için kabuk biraz daha çizilebilemekte, kararabilmektedir. Fakat bu, depolama sürecinde veya satış esnasında hiçbir randıman kaybına sebep olmamaktadır. Kurutmadan hemen sonra veya 9 aylık depolama sürecinde güneşte kurutulan fındık ile makinede kurutulan fındık arasında herhangi bir fark görmedik."

İklim koşullarının değiştiğine, yağışların daha da şiddetlenebileceğine dikkati çeken Akar, "Bu yaşanılan bir gerçek. Makineli sistemde, fındığı güneşe göre daha kısa sürede kurutuyorsunuz, günlerce yanında beklemiyorsunuz. Aynı zamanda daha ekonomik ve aflatoksin riskini minimuma indiren bir sistem. Bu nedenle kurutmalı sisteme artık geçmeliyiz." dedi.

Aysun Akar, araştırmanın sonuçlarının, gelecek yıl düzenlenecek Uluslararası Fındık Konseyi'nde yayımlanacağını sözlerine ekledi.