Finansal Okuryazarlık Seferberliği

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, sermaye piyasalarındaki faaliyetlerin ülkedeki tüm haneleri etkiler hale geldiğini belirterek, "Bu nedenle finansal okuryazarlık başta olmak üzere yatırımcının eğitilmesi, bilinçlendirilmesi hepimiz için bir görev, bir sorumluluk haline gelmiştir." dedi.

Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü (IOSCO) tarafından organize edilen ve her yıl tüm dünyada kutlanan Dünya Yatırımcı Haftası'nın 8'incisi, Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul AŞ ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin katkılarıyla başladı.

SPK Başkanı Gönül, Borsa İstanbul'da gerçekleştirilen gong töreninde yaptığı konuşmada, reel sektör şirketleri, bireysel ve kurumsal yatırımcılar ile üniversite öğrencilerine yönelik düzenlenen Dünya Yatırımcı Haftası'nın konu başlıklarının finansal okuryazarlık, sürdürülebilirlik, uzun vadeli yatırım araçları üzerine yoğunlaştığını bildirdi.

Sermaye piyasalarının bütününde işlem yapan yatırımcı sayısının 12 milyona ulaştığını belirten Gönül, bunun Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 15'ine karşılık geldiğini, bu nedenle yatırımcının bilinçlendirilmesinin, daha rasyonel kararlar verebilmesi için önemli olduğunu söyledi.

Gönül, sermaye piyasasındaki faaliyetlerin ülkedeki tüm haneleri etkiler hale geldiğini ifade ederek, şunları kaydetti:

"Bu nedenle finansal okuryazarlık başta olmak üzere yatırımcının eğitilmesi, bilinçlendirilmesi hepimiz için bir görev, bir sorumluluk haline gelmiştir. Son yıllarda uğraş konularının başında gelen finansal okuryazarlığın tüm ülke çapında yaygınlaştırılması gerektiğini düşünüyoruz. 2024 yılı finansal okuryazarlık için bir seferberlik haline geldi. 22 Mayıs tarihinde Kurulumuzun koordinasyonunda yürütülen çalışmalar neticesinde Finansal Okuryazarlık Platformu oluşturulmuş, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in himayesinde lansmanı yapılmıştı.

Hemen arkasından finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması için bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, TOBB ve çeşitli STK'lerle protokoller imzalanmıştır. Protokollerin yanı sıra İstanbul Finans Merkezi'nde sermaye piyasalarına yönelik eğitim verecek teknik bir lisenin kurulmasıyla ilgili kurum ve kuruluşlarla temaslarımız yoğun bir biçimde devam etmektedir. Kurulumuz bünyesinde üniversite öğrencilerine yönelik yüz yüze ve çevrim içi sertifikalı sermaye piyasası eğitimlerimizle ülkemizin finansal okuryazarlığına katkı sağlamaya devam ediyoruz. Bu eğitimlerle sertifika verdiğimiz öğrencilerin sayısı 15 bini geçti. Bu vesile ile bu yatırımcı haftasına katılan öğrencilerimizi senede iki kere tekrarlanan eğitim seminerimize katılmaya davet ediyorum."

Kurulun son aylarda yoğunlaştığı bir başka alanın sürdürülebilirlik olduğunu, iklim değişikliklerinin finansal risk oluşturduğunun yatırımcılara anlatılması gerektiğini vurgulayan Gönül, "Artık şirketler ve özel finans paydaşları iş modellerine iklim riskini dahil etmeye başlamıştır. En son 6 Eylül tarihinde Yeşil, Sürdürülebilir ve Sosyal Sermaye Piyasası Araçları Rehber Taslağı ve Sürdürülebilirlik Bağlantılı Sermaye Piyasası Araçları Rehber Taslağı'nı kamuoyu ile paylaştık." dedi.

Gönül, taslak ile sürdürülebilirlik bağlantılı sermaye piyasası araçlarına ilişkin genel esaslar, temel bileşenler, dış değerlendirme hizmetlerine ilişkin düzenleme yapılmasının planlandığını bildirdi.

"Her 12 kişiden biri pay senedi yatırımcısı oldu"

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Yönetim Kurulu Başkanı Pamir Karagöz de şirketlere, yatırımcılara ve Türkiye ekonomisine daha fazla katma değer oluşturması için sermaye piyasalarının, büyümesi ve derinleşmesini sağlayarak dünyanın gelişmiş piyasaları arasında yer alması hedefiyle hareket ettiklerini söyledi.

Sektörde faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşların bu hedef doğrultusunda faaliyetlerini güçlendirmenin TSPB'nin önceliği olduğunu aktaran Karagöz, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Öte yandan, ürün çeşitliliğinin artırılması, şirketlerimizin de kurumsal yönetişim kültürünü etkin bir şekilde yerleştirmesinin gerekli olduğunu düşünüyoruz. Hedefimizi gerçekleştirmenin odağında ise yatırımcılar yer alıyor. Son yıllarda sermaye piyasalarımıza olan yatırımcı ilgisi katlanarak artıyor. Uzun yıllar 1 milyon seviyelerinde kalan pay senedi bakiyeli yatırımcı sayıları, 2020 yılından itibaren her yıl, rekor düzeylerde artışla bugün itibarıyla 7,2 milyon seviyelerine ulaştı.

Ülkemizdeki bireysel yatırımcılara baktığımızda neredeyse her 12 kişiden biri pay senedi yatırımcısı oldu. Bu çok önemli ve değerli bir eşik. Birlik olarak artan bu ilgiyi çok önemli buluyoruz ancak ülkemiz sermaye piyasalarının potansiyeline henüz ulaşmış değiliz. Bu anlamda hedefimiz bu ilgiyi devamlı kılabilmek ve gelecek yıllarda bu oranların artmasını sağlamak olacak."

Karagöz, küresel merkez bankalarının faiz indirimlerine başlamasının gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarının artmasına destek sağlayacağını anlattı.

Mevcut ekonomi politikalarının istikrarlı şekilde devam ettirilmesi durumunda yeni not artışlarının geleceğini ifade eden Karagöz, küresel para politikalarının da desteğiyle Türkiye'ye yabancı sermaye girişinin hızlanacağına dair inançlarının tam olduğunu dile getirdi.

"Sermaye piyasası bir oyun yeri değil, orta uzun vadeli bir yatırım yeridir"

Pamir Karagöz, uzun yıllardır gündemlerinin ilk sıralarında yer alan "yatırımcıların bilgilendirilmesi" ile "finansal okuryazarlığın artırılması" konusunun gelecek dönemde de ana gündem başlıklarından biri olacağını söyledi.

Türkiye'nin tasarrufa olan ihtiyacına vurgu yapan Karagöz, "Küresel düzeyde yapılan birçok çalışma, finansal okuryazarlık seviyesi yüksek toplumların daha fazla tasarruf etme eğiliminde olduklarını ortaya koyuyor. Bu nedenle finansal okuryazarlığı, bireylerin mali durumlarını etkili bir şekilde yönetmeleri, yaşam kalitelerini artırmaları, geleceklerini daha iyi kurmaları için ve bunların yanı sıra toplumsal anlamda da ekonomik istikrar ve sosyal refah için kritik bir faktör olarak görüyoruz." diye konuştu.

Karagöz, "Başta Hazine ve Maliye Bakanımız Mehmet Şimşek olmak üzere, Bakanlık, Sermaye Piyasası Kurulu, diğer kamu otoritelerimiz ve üyelerimizin finansal okuryazarlığın geliştirilmesi için büyük çaba sarf ettiğini görüyoruz. TSPB olarak da 'sermaye piyasalarında bilinçli ve doğru yatırımın yolunun, finansal okuryazarlıktan geçtiği' anlayışıyla hareket ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Gerçeklikle hiçbir ilgisi olmayan sosyal medya paylaşımlarının son dönemde yeni bir boyut kazandığını anlatan Karagöz, sözlerini şöyle tamamladı:

"Sektörümüzün yoğun çabalarına rağmen bazı yatırımcıların sosyal medya üzerinden hiçbir güvenirliği olmayan kişilerin tüyo veya fırsat diye sundukları söylemlere inanarak yatırım yaptıklarını maalesef görüyoruz. Buradan bireysel yatırımcılarımıza seslenmek istiyorum. Her bir birim tasarrufunuz çok kıymetli ve bu birikimlerinizi en verimli şekilde yönetmek de hakkınız.

Unutmayın sermaye piyasaları ya da pay senedi bir piyango bileti değildir. Sermaye piyasası bir oyun yeri değil, orta uzun vadeli bir yatırım yeridir. Bu anlamda yatırım kararları bilgiye dayalı gerçeklerle verilmeli. Uzmanlık gerektiren bir alan olan sermaye piyasası yatırımları için yatırımcıların, SPK tarafından yetkilendirilmiş ve Birliğimiz üyesi aracı kurum, banka veya portföy yönetim şirketinde yatırım hesabı açmaları ve lisanslı aracı kurumlar ve danışmanlardan profesyonel yardım almaları çok önemli."

Gong töreninin ardından, TSPB Yönetim Kurulu Başkanı Pamir Karagöz tarafından, SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül ve Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun'a plaket takdim edildi.

İki gün sürecek 8. Dünya Yatırımcı Haftası'nda, bireysel ve kurumsal yatırımcılara, üniversite öğrencilerine ve reel sektör şirketlerine yönelik 10 çevrim içi panelde 50 uzman panelist yer alıyor.