Erzurum'da Havyar Üretilmeye Başlandı

Atatürk Üniversitesi (AÜ) Su Ürünleri Fakültesi, doğuda balık üretim ve tüketimini arttırmak, öğrencilere uygulamalı eğitim vermek amacıyla; denizi olmayan, 1900 metre rakımlı Erzurum'da havyar üretimine başladı.

AÜ Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Muhammed Atamanalp, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu yıl diğer senelerden farklı olarak yeni bir ürünü tüketicilerin beğenisine sunduklarını söyledi.

HER YIL DEVAM EDECEK

Atamanalp, protein ve vitamin bileşimi açısından son derece zengin olan havyarı işleyip ambalajlayarak tüketicilere ulaştırmaya başladıklarını, bunun yoğun ilgi gördüğünü ve her yıl bu faaliyeti devam ettirmeyi düşündüklerini dile getirdi.

Doğuda balık tüketiminin Türkiye ortalamasının altında olduğuna işaret eden Atamanalp, "Dolayısıyla biz tüketiciye su ürünleriyle ilgili ürünleri çeşitlendirelim, bunun bir miktar tüketimi artıralım istedik. Bu amaçla havyar üretimine başladık. 20 gün oldu başlayalı. Üretim, mevsim sonuna kadar devam edecek ve sezonluk bir üretim olacak" dedi.

İLERİYE DÖNÜK BİR PROJE

Prof. Dr. Atamanalp, amaçlarını ise şöyle sıraladı:

"Tesislerimizde gökkuşağı, kırmızı benekli dere ve kaynak alabalığı üretiliyor. Üretim kapasitemiz yılda 1 milyon 800 bin adet yavru ve 10 ton yemeklik balık. Birinci önceliğimiz eğitim verdiğimiz öğrencilerimize uygulama yaptırmak. İkinci olarak, çevredeki üreticilere bir demo oluşturmak. Bir alabalık tesisi nasıl oluşturulur, işletmesi nasıl yapılır? Onlara canlı materyal nasıl temin edilebileceğini göstermek. Erzincan'dan Gümüşhane'ye kadar geniş bir bölgeye alabalık yavrusu ve yumurtası temin ediyoruz. Üçüncü olarak bizim bölge insanımıza özellikle Erzurum'da canlı ve taze balık bulamıyoruz diye şikayetlenen halkımıza canlı ve taze balığı temin etmektir."

Havyarda insan sağlığı açısından çok önemli olan omega 3 bileşiminin bol miktarda yer aldığına değinen Atamanalp, protein açısından havyarın balıklardan çok daha yüksek değerde olduğunu anlattı. Atamanalp, havyarın A, B ve D vitamini açısından da büyük bir zenginlik barındırdığını vurguladı.

HAVYARIN ÜRETİM SÜRECİ

Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesinden Doç. Dr. Gonca Alak da havyarın, balıkların yumurtlama dönemlerine göre üretilme aşamalarını anlattı. Alak, havyarın sağılmış yumurta ve gonadlardan elde edilen ürün olduğunu, yaptıkları işin ise "balık yumurtalarından havyar elde etmek" şeklinde özetlenebileceğini söyledi.

Havyar üretimi için çalışmalarının çok yeni olduğunu aktaran Alak, balıkların yumurtlama ve sağım dönemlerinin kış aylarına tekabül ettiğini ve dönemle başlayıp dönemle biterek mevsimlik bir ürün olduğunu belirtti.

KİŞİ BAŞI TÜKETİM DOĞUDA DAHA DÜŞÜK

Alak, kişi başı yıllık balık tüketiminin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 6,3 ila 6,8 kilogram arasında değiştiğini, bu oranın Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da 800 grama kadar inebildiğini söyledi.

Bölgede balık tüketimini teşvik etmek amacıyla bazı çalışmalar yaptıklarını kaydeden Alak, şöyle konuştu:

"Su Ürünleri Fakültesi olarak bazı aktivitelerimiz oldu. İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı olarak daha faydalı olan, özellikle atıl durumda olabilecek bazı ürünleri değerlendirmeye alıyoruz. O ürünlerden bir tanesi havyar. Havyarın besin değeri içeriğine baktığımız zaman normalde balık etine oranla daha fazla omega 3 içerdiğini biliyoruz. Protein miktarı çok daha fazla. Ayrıca C vitamini gibi vitaminleri de yapısında bulundurabiliyor."