Epdk Başkanı Köktaş Açıklaması

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş, enerji kaynaklarında tüketim artışına bağlı olarak finansman ihtiyacının giderek arttığını belirtirken, "Kendi kanaatim; iletim sistemimizin hem elektrik hem de doğalgaz tarafını halka arz ederek yeni finansman kaynakları bulmak lazım" dedi.

EnerjiPort-SecurAjans tarafından düzenlenen Doğalgaz ve Elektrik Arz Güvenliği Zirvesi 2013'te, Türkiye Enerji Vizyonu konulu bir sunum yapan Köktaş, birincil enerji kaynaklarında dünyadaki trendin hala petrol, kömür ve doğalgaz ağırlıklı olarak devam ettiğini söyledi.

Dünyada ispatlanmış petrol ve doğalgaz rezervlerinin yaklaşık yüzde 70'inin Türkiye'nin etrafındaki ülkelerde bulunduğuna dikkati çeken Köktaş, Türkiye'yi önemli yapanın da aslında bu unsur olduğunu kaydetti.

Önümüzdeki 25 yıl içerisinde dünyada enerji sektörüne yaklaşık 26 trilyon dolarlık yatırım yapılacağının tahmin edildiğini belirten Köktaş, bunun yıllık olarak da sektöre 1 trilyon dolar para yatırmak anlamına geldiğini bildirdi. Köktaş, bu miktarın yarısının da elektrik üretimine gideceğini dile getirdi.

-İletimin halka arzı önerisi-

Türkiye'de enerji talebinin çok hızlı olarak arttığını ve büyüyen bir piyasa yapısı bulunduğunu anlatan Köktaş, ayrıca Türkiye'nin yüksek ithalat bağımlılığı bulunduğunu ve verimliliği artırma potansiyeli olduğunu söyledi.

Son 40 yılda Türkiye ekonomisinin yıllık ortalama büyümesinin yüzde 4,2, elektrik tüketimi artışının ise yüzde 8,4 olduğuna işaret eden Köktaş, önümüzdeki 20 yıl içinde ise tüketimdeki büyümenin yıllık yüzde 6,5-7 civarında olacağının tahmin edildiğini bildirdi.

Sırf elektrik üretimi için önümüzdeki 20 yıl içinde patronların cebine yaklaşık 55-60 milyar dolar para koymaları gerektiğini belirten Köktaş, "Bir de yerli ve yabancı bankalardan finansman sağlanacak bir yapının kurulması lazım. Bankacılık sistemimizin buna hazır olması gerektiğini düşünüyorum" dedi.

Türkiye'de halen kişi başına elektrik tüketiminin yıllık 3 bin kilovatsaat

(kWh) düzeyinde bulunduğunu söyleyen EPDK Başkanı, elektrik tüketiminde çok ciddi bir büyüme marjı olduğunu ve bunun da iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladı.

Türkiye'nin batısında bulunan ülkelerin enerjide ithalat bağımlısı olduklarını, ayrıca bu ülkelerin güçlü ekonomileri ve gelişmiş piyasaları bulunduğunu anlatan Köktaş, doğuda ise büyük enerji kaynakları bulunduğunu ama ülkelerin o kaynakları pazara çıkarabilecek maddi ve yatırım sıkıntıları bulunduğunu kaydetti.

Köktaş, "Türkiye'nin doğusundan batısına enerji akıyor. Batıdan doğuya doğru da para akıyor. Bunun ortasında da Türkiye var. Arz güvenliğini yönetirken bu unsuru gözden kaçırmamak lazım" diye konuştu.

Özel sektör yatırımlarının son 10 yılda büyük hız kazandığını ve özel sektörün son 10 yılda neredeyse her yıl 1 Atatürk Barajı yaptığını kaydeden Köktaş, "Bu, özel sektörümüzün aslında ne kadar büyük işler başardığını gösteren çok önemli bir tablodur diye düşünüyorum" dedi.

İletim sisteminin hem elektrik hem de doğalgaz tarafını halka arz ederek yeni finansman kaynakları bulunması gerektiğini de belirten Köktaş, "Kendi kanaatim, elektrik ve doğalgazdaki iletim sisteminin belki yüzde 49'una kadar kısmını halka arz etmek lazım" dedi.

-BOTAŞ Genel Müdür Vekili Konuk-

Zirvede sunum yapan BOTAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Konuk da 1987 yılında 500 milyon metreküple başlayan Türkiye'deki doğalgaz tüketiminin 2012 yılı sonunda 45 milyar metreküpe ulaştığını bildirdi.

2013 yılı doğalgaz tüketim tahminlerinin ise 48 milyar metreküp mertebesinde bulunduğunu belirten Konuk, önümüzdeki 10 yıl içerisinde Türkiye'nin yıllık doğalgaz tüketiminin 60 milyar metreküpü aşacağını tahmin ettiklerini söyledi.

Doğalgaz iletim şebekesinin 12 bin 300 kilometreye, doğalgazın ulaştığı il sayısının ise 71'e çıktığını kaydeden Konuk, önümüzdeki günlerde Kilis hattının da devreye alınmasıyla 72 ilin doğalgaza kavuşmuş olacağını dile getirdi.

Geçen yıl tüketilen 45 milyar metreküplük doğalgazın yaklaşık yüzde 70'inin Ankara'nın batısında kullanıldığını anlatan Konuk, yıllık tüketimin yüzde 51,6'sının elektrik üretiminde, yüzde 24,4'ünün sanayide, geriye kalan kısmının da meskenlerde ısınma amaçlı olduğuna dikkati çekti.

Meskenlerde kullanılan doğalgazın yaklaşık yüzde 80'inin kış aylarında tüketildiğini belirten Konuk, meskenlerde yılın en soğuk günlerinde pik tüketimin günlük 70 milyon metreküp seviyesine ulaştığını, yaz aylarında ise günlük tüketimin 10 milyon metreküpe kadar düştüğünü ifade etti.

-Tuzgölü'nde 5 milyar metreküplük depolama kapasitesi-

Şehir tüketimlerinin yüzde 80'inin kışın ısınma amaçlı olduğu bir ülkede yeraltı depolama tesisinin büyük önem taşıdığını anlatan Konuk, mevcut doğalgaz depolama tesisinin yeterli olmadığını, BOTAŞ'ın Tuzgölü'ne 1 milyar metreküplük bir depolama tesisi yaptırdığını, özel sektörün de söz konusu yere 5 milyar metreküp kapasiteli depolama tesisi yapma imkanı bulunduğunu bildirdi.

Doğalgazda arz çeşitliliği açısından TANAP projesinin çok önemli olduğunu ifade eden BOTAŞ Genel Müdür Vekili Konuk, 2017 yılında hayata geçirilmesi planlanan proje ile Azerbaycan'dan 16 milyar metreküp ilave gaz alımı gerçekleşeceğini hatırlattı. Konuk, bu miktarın 6 milyar metreküpünün Türkiye tarafından kullanılacağını, kalanının da Avrupa'ya verileceğini kaydetti.

Nabucco projesinin şu anda Nabucco Batı ile Bulgaristan- Avusturya kısmının devam ettiğini ve burada BOTAŞ'ın ortaklığının bulunduğunu belirten Konuk, Şahdeniz konsorsiyumunun 2013 yılının ortasında Nabucco Batı ile TAP arasında bir karar vereceğini, kendi tercihlerinin Şahdeniz Konsorsiyumunun Nabucco ile anlaşma yapması olduğunu sözlerine ekledi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürü Zafer Demircan da Bakanlık tarafından hazırlanan Elektrik Piyasası Arz Güvenliği raporunun önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu'na sunulacağını bildirdi.

Muhabir: Leyla Ataman Özel - İbrahim Yılmaz

Yayıncı: Fazilet Özer - ANKARA