Elektronik Veri Toplama Projesi Tanıtım Toplantısı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Birol Aydemir, işletmeler için 2 yeni uygulama getirdiklerini belirterek, "Birincisi, firmalar anketleri doldurup bize geldikten 10-15 dakika sonra firmalara dönüş olacak. Önce teşekkür edeceğiz, sonra da bu firmalarla ilgili analizler yapılmış şekilde göndereceğiz. Bu analizlerimiz, zaman zaman firmaların kaç bin dolarlar ödeyerek yaptıramayacağı analizler" dedi.

Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) ile TÜİK işbirliğiyle yürütülen "Elektronik Veri Toplama (EVT) Projesi'nin tanıtım toplantısında konuşan Aydemir, geçen yıl 287 adet haber bülteni yayınladıklarını, ancak bireylerin kendilerini istihdam, milli gelir ve enflasyon verileri ile tanıdığını, hata yaptıkları zaman da çok gündeme geldiklerini kaydetti.

Aydemir, çalışmalarında esas aldıkları norm ve standartların bütün gelişmiş ülkelerin istatistik ofisleri tarafından esas alındığını dile getirdi.

Verilerin "kalitesi ve doğruluğu" ile "geç gelmesinin" karşılaştıkları en önemli 2 sorun olduğunu vurgulayan Aydemir, bunun kendilerinin çalışma sisteminden kaynaklandığını vurgulayarak, "Mesela 2012 yılına ilişkin sanayi istatistiklerine yönelik verileri henüz yayınlayamadık. 2014 haziran ayında yayınlayacağız. Bu, bu zamana kadarki en erken yayınlama olacak. 2012 verisini, 2014 haziran ayında yayınlayacağız" ifadelerini kullandı.

Veriyi geç alıp yayınladıkları zaman verinin bir anlamı kalmadığını anlatan Aydemir, yapılan çalışmaların da boşa gittiğinin altını çizdi.

Söz konusu proje ile hata risklerini ortadan kaldırdıklarını vurgulayan Aydemir, muhasebe kayıtlarında bir hata yoksa, oluşan verilerde de bir hata olmayacağına dikkati çekti.

Söz konusu projenin bitmesiyle, yıl bittikten sonra ortalama 20-21 ayda yayınlanan verilerin 9-10 ay içerisinde yayınlanmasına imkan sağlanacağını vurgulayan Aydemir, "Bu, inanılmaz derecede bir iyileşmedir. Bu iyileşme Eurostat'ın ortaya koyduğu standardın ötesinde bir standarttır. Onların öngördüğü zamanlama standardının ötesine geçebileceğimiz bir standarttır" şeklinde konuştu.

"Bazı firmalara 4-5 anket yolluyoruz, bunlar ciddi bir iş yükü"

Aydemir, en ağırı olan örnekleme anketlerini 170 bin civarında firmaya yolladıklarını, bazı firmalara 4-5 anket gönderdikleri bilgisini veren Aydemir, bunların ciddi bir iş yükü olduğunu kaydetti.

Bu konuda kendisine çoğu zaman kızan, bazen de sitem eden mesajların geldiğini vurgulayan Aydemir, "Kardeşim ne biçim kurumsunuz? SGK'ya gönderdik, bir de size mi göndereceğiz? Siz kamu daireleri ne iş yaparsınız? Oraya yolladık, gidip oradan alsanıza" tarzında mesajların geldiğini dile getirdi.

Bu serzenişlerin tamamının haklı olduğunu bildiren Aydemir, kamu daireleri arasında veri paylaşımı olsa, firmaların bir yere gönderdiği veriyi başka bir dairenin istemesine gerek olmayacağını ifade etti.

Burada 2 temel sorunları olduğunu ve henüz bunu aşamadıklarını, ama aşmaya çalıştıklarını kaydeden Aydemir, "Bir, gönderilen veriler belli bir standartta değil. İki, zaten standardı olmayan verileri kamu kurumları paylaşmama konusunda maalesef isteksizler" dedi.

Aydemir, son zamanlarda Gelir İdaresi ile bu konuda sorunları aşmaya başladıklarını ve iyi bir işbirliği yakalamaya başladıklarını, Uluslararası prensiplere göre anket yaparken, kişilere ya da kurumlara en az yükün yüklenmesi gerektiği belirterek, bu durumu ölçtüklerini, sordukları 220 sorunun cevaplanması için gereken süresinin ortalama 260 dakika olduğunu anlattı.

Aydemir, projeleriyle yanıtların yüzde 85'i için harcanan sürenin bir iki dakikaya ineceğini, yüzde 15'lik kısmına emek harcanacağını, bunun da ortalama 10-15 dakikalık süre gerektirdiğini vurguladı.

Aslında anketleri doldurması için şirketlere yolladıklarını ama firmaların bunları muhasebecilerine yolladığını belirten Aydemir, "Bizim muhattabımız kanunen firmalardır" dedi.

Veriyi vermezse cezaları firmalara kestiklerini anlatan Aydemir, dünyanın hiç bir yerinde istatistik ofislerinin veriyi para ile toplamadığını kaydetti.

İşletmeler için 2 yeni uygulama getirecekleri bilgisini paylaşan Aydemir, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Birincisi, firmalar anketleri doldurup bize geldikten 10-15 dakika sonra firmalara dönüş olacak. Önce teşekkür edeceğiz, sonra da bu firmalarla ilgili analizler yapılmış şekilde göndereceğiz. Bu analizlerimiz, zaman zaman firmaların kaç bin dolarlar ödeyerek yaptıramayacağı analizler. İki tür analizler yapacağız onlar için. Bir kendileri için analizler, bir de sektörle ilgili analizler. Firmalar kendileri ile ilgili analizlerde, üretimleri, katma değerleri, istihdamları, verimlilikleri, ücret ödemeleri hem de yıllık seri şeklinde yer alacak. Bütün bunlar hazır. Bütün bunları, firmalardan formu aldıktan sonra çok kısa bir süre içerisinde firmaya teşekkür mailinin ekinde yollayacağız.

İkinci husus sektörel hususlar. Bu husus bir çok danışman firmaya para vererek yaptırıyor. Sektörel çalışmada şunları yapacağız; o firmanın bulunduğu sektördeki işletme sayısı, katma değeri, istihdamı, sektör içindeki yeri vb. gibi bunlar da bizim anketimiz, araştırmamız bittikten sonra gelecek. Çünkü bütün Türkiye'dekileri toplayacağız. Burada katkımız olsun istiyoruz, en azından gönüllülüğü teşvik edelim diye…"

Aydemir, 2014 yılından itibaren artık işyerleri ile ilgili olarak soru kağıdıyla veri toplamayı kaldırdıklarını sözlerine ekledi.

-"EVT Projesi üyelerimizin yüklerini hafifletecek ve meslek kalitelerini üst seviyeye taşıyacak"

TÜRMOB Genel Başkanı Nail Sanlı da TÜRMOB'un ana misyonunun üyesi olan meslek mensuplarına fayda sağlamak, sorunlarına çözüm üretmek ve onları geleceğe taşıyarak, mesleki hayatlarına değer katmak olduğunu söyledi.

Sanlı, bu misyondan hareketle TÜİK'le özel bir çalışma başlattıklarını vurgulayarak, TÜİK'in, işletmelerden yılda bir kez, Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri formunu doldurmalarını istediğini, bu formun zorunlu doldurulması gereken alanlarında yaklaşık 220 soru bulunduğunu kaydetti.

Bu soruların firmaların mali bilgilerini kapsadığını ve oldukça detay bilgi içerdiğini dile getiren Sanlı, yasal olarak firmaların vermek zorunda olduğu bu formları firmalar adına Mali Müşavirlerin doldurduklarını ifade etti.

Sanlı, bu sürecin muhasebecilere zaman ve efor kaybı yarattığına işaret ederek, "TÜRMOB ise, üyelerini bu iş yükünden kurtarabilmek, doğru ve sağlıklı verinin TÜİK'e gönderilmesini sağlamak adına, TÜİK ile işbirliği çalışmaları başlattı. Amaç, manuel olarak doldurulan formların muhasebe yazılımlarından otomatik olarak verinin alınarak TÜİK sistemine elektronik ortamda gönderilmesi" dedi.

Yapılan çalışmalarda TÜİK ile işin teknoloji ve mevzuat boyutlarının değerlendirildiğini anlatan Sanlı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kavramsal tasarımı takiben LUCA Muhasebe Yazılımı kullanılarak pilot çalışma başlatıldı. LUCA teknik ekibi, TÜİK tarafından istenen formlara verinin otomatik olarak gelmesini sağlayacak altyapıyı geliştirdi. TÜRMOB ve dolayısıyla LUCA bu sistemin geliştirilmesinde öncü oldu. Bu çalışmanın sonucunda, zorunlu olarak doldurulması gereken alanlara ait verinin yaklaşık yüzde 85'i LUCA Muhasebe sistemi aracılığı ile elektronik ortamda otomatik olarak getirildi. Muhasebeciler için önemli olduğunu düşündüğümüz istihdam, giderler, gelirler, stoklar ve yatırımlar gibi alanlara ait verilerin yüzde 100'ü elektronik ortamda alınmakta. Kalan, yüzde 15 ise muhasebeciler tarafından muhasebeleştirme modelinde farklılık gösteren alanlar."

Sanlı, bu çalışmadan elde edilen başarı ve uygulanan modelin ülkenin ve TÜRMOB üyelerinin geleceği için diğer kamu kurumları ile yapılacak çalıştaylara zemin oluşturacağını dile getirerek, "TÜRMOB'a sağladığı avantaj, mesleki misyonunu yerine getirdi. Kurumlar arası işbirliğini özendirecek bir başarı hikayesi yarattı. Meslek mensuplarının iş yükünü hafifleterek, meslek kalitesini üst düzeye taşıdı. TÜİK'e sağladığı avantaj ise veri toplama süreçlerinin tam otomasyona geçirilmesi" değerlendirmesinde bulundu.

Sanlı, anket formlarının kağıt ortamında basılmasından vazgeçilerek, kurum tasarrufu sağlandığını; verinin ana kaynağından hızlı, doğru ve tutarlı bir şekilde alınması imkanının doğduğunu kaydetti.

LUCA'ya sağladığı avantajlara da değinen Sanlı, "Sektöre ağabeylik yapmış ve yol gösterici olmuş. Diğer yazılım evlerinin önüne geçerek öncü olmuştur. Sektör için inovatif unsur içeren projeyi öne çıkarmış. Luca projesi kendi içinde değer kazandı" diye konuştu.

Sanlı, 17 Aralık'ta Türkiye'de gündemin çalkalandığını ama buna karşın TÜRMOB'un gündeminin farklı olduğunu belirterek,"TÜRMOB uluslararası bir anlaşmaya imza atıyordu. Brüksel'de bir toplantıdaydı. İlk defa yapılan elektronik bir oylamada TÜRMOB yüzde 100 oyla kabul edildi, bundan mutlu ve gururluyuz" dedi. - İstanbul