Don Olayı Ekonomiyi Vurdu

Türkiye'nin 60 ilinde 29-30-31 Mart tarihlerinde yaşanan don olayı için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, çalışmalarını tamamladı. Dondan zarar gören kentlere, 1 Ocak'tan itibaren kuraklık, sel, dolu gibi afetlerin olumsuz etkilendiği diğer iller de katılınca, rakam 67'yı çıktı. Çiftçinin gözü şimdi borçlarının ertelenmesini içerecek kararnamede...

67 İL ZARAR GÖRDÜ, 69'A ÇIKABİLİR

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan alınan bilgiye göre, doğal afetler nedeniyle bu yıl içinde Türkiye'de 67 il zarar gördü. İki ilin daha başvurusunu değerlendiren yetkililer, sayının 69'a çıkabileceğini dile götürüyor. Afetlerden zarar gören kentlerin çok büyük çoğunluğunu, mart ayı sonunda yaşanan dondan etkilenenler oluşturuyor. Hasat mevsimi olmadığı için bitki ve ağaçların zararı kesin olarak saptanamasa da bazı ürünlerde hasarın yüzde 90'a kadar çıktığı belirtiliyor.

67 İLDE 411 BİN ÇİFTÇİ

Afetlerle ilgili çalışma yapan Tarım Bakanlığı, bu çalışmayı Hazine'ye gönderdi. Bakanlar Kurulu'nun çıkaracağı kararnameyle, afetlerden zarar görecek çiftçinin borçlarının ertelenmesi bekleniyor. Ziraat Bankası'nın verdiği bilgiye göre, adı geçen 67 ilde 411 bin 815 çiftçi bulunuyor. Bu çiftçilerin bankadan kullandığı kredi miktarı ise 17 milyar 343 milyon 901 bin 266 lira. Kararnamenin ardından çiftçilerin yarısının bile başvuruda bulunması durumunda 8.5 milyar liralık bir ertelemeden bahsediliyor olacak. 

ZARAR BAŞVURULARI BEKLENECEK

Tarım Bakanlığı'ndan bir yetkilinin verdiği bilgiye göre, kararname çıktıktan sonra çiftçilerin zarar başvuruları beklenecek. Bu arada bitki ve ağaçlar hala yaşadığı için, önümüzdeki dönemde hava şartlarının olağan gitmesi durumunda üründe toparlanma beklediklerini dile getiren Bakanlık yetkilisi, şu açıklamayı yaptı: "Bizim ürün üzerinden yaptığımız prim ödemeleri var. Çiftçi 'Ürünüm gitti' diye başvuru yaptığında doğal olarak prim ödemesi alamayacak. Dolayısıyla çiftçi de don zararını ve alacağı prim ödemelerini hesaplayıp bize ona göre bildirimde bulunacak. Yani ürününde az hasar olan çiftçi, prim ödemesi almak için hiç başvuruda da bulunmayabilir."

"ÖZEL BANKALAR BORÇLARI ERTELEMELİ"

Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Başkanı İbrahim Yetkin, ürünler zarar gördüğü için bazı tarlaların yeniden sürüldüğünü dile getirerek "Bu da hasarda gelinen ciddi boyutları gösteriyor" dedi. Özellikle meyve ve hububatta üretim düşüşünün kesinleşmiş göründüğünü ifade eden Yetkin, çıkacak borç ertelemenin faizsiz olması gerektiğine dikkat çekti. Çiftçinin özel bankalardan aldığı ciddi krediler olduğunu anlatan Yetkin, şöyle devam etti: "Bakanlar Kurulu'ndan çıkacak kararname, sadece Ziraat Bankası ile kredi kooperatiflerini içerecek. Özel bankalardan alınan borçların da ertelenmesi gerekiyor. Türkiye'de yaşanan bu afetler nedeniyle yeni bir tarım paketi hazırlanmalı. Ciddi zarar gören ürünlerin yeniden ekilebilmesi için sübvanse edilmesi gerekiyor. Bu da tarım bütçesinde revize gerektiriyor." Şu anda tek sağlam görünen bölgenin Trakya olduğunu belirten Yetkin, bunun da önümüzdeki dönemdeki yağışlara bağlı olduğunu söyledi.

EN ÇOK HASARIN OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN İL

Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) Genel Müdürü Bülent Bora, ekiplerin bölgelerdeki çalışmasının devam ettiğini dile getirerek, kesin sonuçların haziran ayında ortaya çıkacağını söyledi. Bu tarihe kadar bazı ürünlerin kendini toparlayabileceğini kaydeden Bora, "Ürün var mı yok mu bakıp, ona göre karar vereceğiz ve ödemeleri yapacağız. En çok hasarın olduğu düşünülen Malatya'da 30 bin, Ordu ve Giresun'da ise 10 bin civarında sigortalı çiftçi bulunuyor" diye konuştu.