Çin'den 5 Yılda 1,4 Milyar Dolarlık Oyuncak Aldık

ŞAHİN OKTAY - Türkiye'nin son 5 yılda gerçekleştirdiği oyuncak ithalatı 1,6 milyar doları bulurken, bunun yüzde 92'si Çin'den yapıldı.

AA muhabirinin TÜİK verilerinden derlediği bilgilere göre, 2009 yılında 194,9 milyon dolar olan oyuncak ithalatı, 2012 yılında 369,2 milyon dolara yükseldi. Geçen yılın 11 aylık döneminde ise 338,7 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi.

Türkiye'nin söz konusu yıllardaki toplam oyuncak ihracatı ise 121,9 milyon dolar olarak kayıtlara geçerken, bu rakam 5 yıllık ithalatın  yüzde 7,5'ine karşılık geldi.

Öte yandan, 2009-2013 yılları arasındaki oyuncak ithalatının yüzde 92'si olan 1 milyar 482 milyon 85 bin dolarlık kısmı, Çin'den gerçekleştirildi.

130,6 milyon dolarlık oyuncak bebek ithal edildi

Çin'den son 5 yıllık dönemde ithal edilen ürünlere bakıldığında ilk sırayı 162 milyon 366 bin dolarla hayvan ve "insan dışı yaratıkları tasvir eden" oyuncaklar aldı.

Bu ürünü, 130 milyon 601 bin dolarla oyuncak bebek, 93 milyon 63 bin dolarla scooter, pedallı araba ve benzeri tekerlekli oyuncak, 84 milyon 740 bin dolarla oyuncak silah, 45 milyon 94 bin dolarla oyuncak müzik aleti izledi.

Çin'e ayrıca 5 yıllık dönemde takım ve set halinde olan diğer oyuncaklarda da 213 milyon 7 bin dolar, diğer motorlu oyuncak ve modeller için de 240 milyon 383 bin dolar ihracat yapıldı.

"Sektörü destekleyen yan sanayi yok"

Oyuncakçılar Derneği (OYDER) Başkanı Ahmet Alioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de bu konuda bir yan sanayi olmadığı için oyuncak sektörünün gelişemediğini belirterek, 5 yıldaki 120 milyon dolarlık ihracatı da 5 veya 6 firmanın yaptığını söyledi.

Sektör olarak Türkiye'de sadece mekanik ve teferruatı olmayan oyuncaklar üretebildiklerine dikkati çeken Alioğlu, Çin'de oyuncak sektörünü destekleyen çok ciddi bir yan sanayi sektörünün bulunduğunu kaydetti.

Alioğlu, Çin'den ithal edilen oyuncaklara bakıldığında bunların yüzde 95'inin iç mekanizması olan, teferruatlı, pilli, uzaktan kumandalı, pilli bebek türü oyuncaklar olduğunu vurgulayarak, "Çin bunları ciddi bir yan sanayisi olduğu için üretip bütün dünyaya satıyor. Zaten oyuncak sektörü sadece bizde bu kadar düşük değil, dünyanın bir çok ülkesinde zaten yok. Avrupa'da yine bizim gibi plastik aksamlı, mekanik oyuncaklar üretiliyor. Avrupa artık bunla uğraşmak istemiyor, maliyetler daha düşük olduğu ve oyuncak sektörünü destekleyen çok ciddi bir yan sanayisi olduğu için kendi markalarını yaratıp Çin'de ürettiriyorlar" diye konuştu.

"Çocuk başına oyuncak harcaması yılda 20 dolar"

"Aslında çocuk nüfusumuza baktığımız zaman 5 yılda 1,6 milyar dolarlık oyuncak ithalatı çok büyük bir rakam değil" diyen Alioğlu, "18-20 milyon civarında çocuk nüfusumuz var. Türkiye'de çocuk başına yıllık oyuncak harcaması 20 dolar civarında ama bu Avrupa'da 250 avro, Amerika'da da 300 dolar civarında. Bizim kadar çocuk nüfusuna sahip olmamalarına rağmen bu rakam gelişmiş ülkelerde çok yüksek. Dolayısıyla bu oyuncakların yüzde 80'ini Türkiye'de üretebilsek bu, hem iş sahası yaratacak hem oyuncaklar daha ucuz olacak hem de daha çok oyuncak satılacak çünkü iyi bir çocuk nüfusumuz var" ifadesini kullandı.

Alioğlu, Çin'de oyuncak işinin ilk olarak 1980'li yıllarda Hong Kong'da başladığını, sonra 1990'lı yıllarda Çin'in içine doğru devam ettiğini belirterek, geçen 30 yıllık sürecin ardından Çin'in dünyaya senede 80 milyar dolarlık oyuncak ihracatı yapan bir ülke haline geldiğini anlattı.

Oyuncak sektörüne KOSGEB gibi kurumların belli miktarda destek verdiğini, bunun dışında herhangi bir destek verilmediğini dile getiren Alioğlu, şunları kaydetti:

"Oyuncak sektörünü destekleyen bir yan sanayi olmadığı için bu oyuncakları Türkiye'de üretemiyoruz. Onun için önce yan sanayii kurmamız gerekiyor. Bu da kısa bir sürede olacak iş değil, çok üstünde çalışılması gerekiyor. Zaten şuanda ürettiğimiz mekanik oyuncakları 60 ülkeye ihraç edebiliyoruz ama bu desteklense oyuncak sektörü çok önemli bir ihracat kalemi olabilir. Yan sanayi sektörünün oluşması için kalıp ve makine sanayisini desteklememiz gerekiyor. Önemli bir destek sağlanır ve yan sanayi oluşturabilirsek, Türkiye 5-10 yıl içinde senede 500-600 milyon dolar oyuncak ihracatı yapan bir ülke olabilir."

Türkiye'nin son 5 yıllık oyuncak ithalatı ve Çin'in payı söyle:

Yıl Genel ithalat (Bin $) Çin'den yapılan ithalat (Bin $) Pay (%) 2009 194.909 178.360 91 2010 285.557 263.797 92 2011 419.338 390.671 93 2012 369.285 338.401 91 2013 (İlk 11 ay) 338.784 310.854 92 Toplam 1.607.876 1.482.083 92 - Kocaeli