CHP Genel Başkan Yardımcısı Oran Açıklaması

CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, Türkiye'ye yabancı sermaye girişinin azaldığına dikkati çekerek, "Bu süreçte en kırılgan ekonomi Türkiye'dir. Sermaye çıkışları hızlandığında yaşanacaklar bellidir. İktidar sorumlu davranıp önlem almazsa ödenecek fatura çok daha ağır olacak" değerlendirmesinde bulundu.

Oran, yaptığı yazılı açıklamada, ülke tahvillerinin iflas riskini gösteren "CDS"de Türkiye'ye ilişkin aylık ortalama değerin haziran-ağustos döneminde yüzde 87,4 arttığını belirtti.

ABD'nin tahvil alımlarını durdurarak yeni bir para iklimine geçeceğinin işaretini vermesiyle yabancı yatırımcıların gelişmekte olan ülke borsalardan çıkmaya başladığını ifade eden Oran, şunları kaydetti:

"Gelişmiş ülkelerin parasal sıkılaştırma süreci, ekonomisi sıcak para tahakkümü altındaki gelişmekte olan ülkeleri adeta sallarken, Türkiye şimdiden bu süreçten en olumsuz etkilenen ve ilerleyen dönemde çok daha fazla etkilenmesi beklenen ekonomi olarak öne çıkıyor. OECD, Türkiye'yi 'çürük elma'ların başında sayıyor. Dövizdeki yükselişin önüne geçilemiyor. Ekonomide dengeler hızla bozuluyor. Uluslararası kuruluşların raporları yeni süreçte 'en kırılgan' ekonominin Türkiye olduğunu gösteriyor."

Umut Oran, küresel sermaye otoritelerinin "parasal sıkılaştırma" kararının netleşmesiyle Türkiye'ye yönelik sermaye akımlarının yavaşlamaya başladığını ve Mayıs ayı itibariyle dövizdeki yükselişin Türkiye'nin 360 milyar doları aşan dış borcunun Türk Lirası karşılığını arttırdığına işaret ederek, şöyle devam etti:

"Büyük bölümü dolar ve avro cinsinden olan dış borcun kompozisyonundaki dövizlerde 31 Mayıs-13 Eylül arasındaki artışlar, Türkiye'nin dış borç stokunun lira cinsinden karşılığını yaklaşık 56 milyar lira büyüttü. Bu dönemde dövizdeki artışlar kur farkı olarak özel sektöre 38,5 milyar, kamuya yaklaşık 16,5 milyar, Merkez Bankası'na da 1 milyar lira dolayında ek yük getirdi. Bu dönemde en fazla kur farkı maliyetini, borçtaki payının büyüklüğüyle orantılı olarak özel sektör yüklendi. Özel sektörün 109,4 milyarı kısa vadeli olmak üzere toplam 248 milyar dolara yaklaşan dış borcunun lira karşılığı bu dönemde 38,5 milyar lira artarak 500 milyar lirayı aştı. Özel sektörde en büyük kur farkı maliyeti ise finans sektörü üzerine bindi. Banka ve diğer finans kuruluşlarının toplam 126,3 milyar dolarlık dış borcunun lira karşılığında 19,6 milyar liralık artış yaşandı."

İkinci çeyrekteki 3,7'lik büyümenin beklentilerin üzerinde olmasıyla yüzde 4'lük hedefe yaklaştığını ama sermaye hareketlerindeki olumsuzlukların yılın ikinci yarısı için beklentileri olumsuza çevirdiğini belirten Oran, ocak-temmuz döneminde cari açığın 42 milyar doları aştığını, bu nedenle de Türk ekonomisi için en önemli alanın cari açık olduğunu kaydetti. - Ankara