Betam: Ocak Döneminde Tüm Sektörlerde İstihdam Kayıpları Var

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (Betam) araştırması, işsizlik oranının yükseldiği Aralık, Ocak ve Şubat aylarını kapsayan "Ocak dönemi"nde "tüm sektörlerde istihdam kayıpları" gözlendi.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Pazartesi günü açıklanan, Ocak dönemi verilerine göre, Türkiye genelinde işsizlik, geçen yılın aynı dönemine göre 3.9 puanlık artışla yüzde 14.7, tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 4.1 puan artışla yüzde 16.8 ve 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 6.8 puan artışla yüzde 26.7  düzeyine yükseldi.

Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ile direktör yardımcısı Doç. Dr. Gökçe Uysal Ulaşın ve Araştırma Görevlisi Furkan Kavuncu tarafından hazırlanan "İşgücü Piyasası Görünümü: Nisan 2019" notu yayınlandı.

Tarım dişi işsizlik oranındaki artışın 2018 yılının Kasım ayından bu yana 1.9 yüzde puan olduğu ve 15 Temmuz 2016 dönemindeki yüzde 1.5 puanlık artışın da üzerine çıkmasıyla endişelendirici bir boyuta geldiği belirtildi.

"Ocak 2019 döneminde tüm sektörlerde istihdam kayıpları gözlenmektedir" denilen notta şu değerlendirmeler yapıldı:

"Kasım 2018'den Ocak 2019'a, son üç dönemdeki istihdam kayıpları sanayide 300 bine hizmetlerde 150 bine ulaştı. İnşaat sektöründe ise istihdam kayıpları Şubat 2018'den bu yana 520 bine ulaştı. Tarım dışı işgücünün son iki dönemde olduğu gibi bu dönemde de azalmış olmasına rağmen tarım dışında işsiz sayısı 4 milyon 193 bine yükseldi.

"Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 45 bin azalarak 27 milyon 49 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 201 bin azalarak 22 milyon 856 bin kişi oldu.

"Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 156 bin kişi artarak 4 milyon 193 bine yükselmiş, tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 15.5'e yükseldi. Bu dönemde de Kasım 2018 ve Aralık 2018'de gözlemlendiği gibi tarım dışı işgücünün azaldığı görüldü. Tarım dışı işsizliğin buna rağmen 0.6 yüzde puan artmış olması işgücü piyasasın çok zor durumda olduğunun bir kez daha altını çiziyor.

"Arka arkaya üç dönemdeki işsizlik artışları rekor diyebileceğimiz bir seviye olan 1.9 yüzde puana ulaştı. Tarım dışı işsizlikteki bu hızlı artış 15 Temmuz 2016'yı kapsayan üç dönemdeki (Haziran, Temmuz ve Ağustos 2016) toplam 1.5 yüzde puanlık artışın da üzerinde oldu.

"Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin 0.4 yüzde puan artışla Ocak 2019 döneminde yüzde 15.3'e yükseleceğini tahmin etmişti. Tarım dışı işsizlik oranı 0.6 puan artarak Ocak 2019 döneminde 15.5 olarak gözlemlendi. Betam tahmin modeli Şubat 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0.2 yüzde puan artarak yüzde 15.7 seviyesine ulaşacağını öngörüyor.

"Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemine kıyasla tüm sektörlerde istihdam belirgin bir şekilde azaldı. Sanayi istihdamı 82 bin azalırken, hizmetler, tarım ve inşaat sektörlerindeki istihdam kayıpları sırasıyla 76 bin, 22 bin ve 44 bin oldu.

"Sanayide son üç dönemde (Kasım 2018'den Ocak 2019'a) toplam istihdam kayıpları 300 bini geçti. İnşaattaki istihdam kayıpları neredeyse bir yıldır (Şubat 2018'den beri) aralıksız devam ediyor. Toplam istihdam kaybı 520 bine ulaştı. Sonuçta bu sektörün istihdamının yaklaşık dörtte birini kaybettiği görüldü. Hizmetlerdeki 76 binlik kayıp ise hizmetler sektörü için şaşırtıcı derecede yüksek. Kasım 2018 dönemindeki 90 binlik kayıptan sonra Aralık 2018'de 14 binlik sınırlı bir istihdam artışı gözlemlemiştik. Son üç dönemde, hizmetler sektöründeki toplam istihdam kaybı 150 bin kişiyi aştı.

"Ocak 2019 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış tarım dışı işgücü 670 bin (yüzde 2.5) arttı, tarım dışı istihdam 526 bin (yüzde 2.3) azaldı. Yıllık işgücü artışı normal eğiliminde devam etti. Buna karşın tarım dışı istihdam yıllık olarak da geriledi. Bu gelişmelerin sonucunda Ocak 2019 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısı 1 milyon 196 bin kişi artarak 4 milyon 551 bine yükseldi.

"Ocak 2019 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Kasım 2018'e kıyasla 0.9 yüzde puan artarak yüzde 20 erkeklerin işsizlik oranı ise 0.6 yüzde puan artarak yüzde 13.8 oldu. Ocak 2019 döneminde Aralık 2018 dönemine kıyasla erkek istihdamında 109 bin gerileme görüldü. Kadınların istihdamındaki 54 binlik azalış ise dikkat çekici düzeyde. Kasım 2018 döneminde 35 bin azalan kadın istihdamı, daha önce 15 Temmuz 2016 döneminde 38 binlik kayıplar vermişti. Tarım dışı işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı Aralık 2018 döneminde 5.9 yüzde puan iken Ocak 2019 döneminde 6.2 yüzde puana yükseldi. (Grafik) - İstanbul