Aylık Altın İşlem Miktarı Yüzde 39 Arttı

ZİYA ALTUNBAŞ - Borsa İstanbul  Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Bölüm Müdürü Yunus Oğuzhan Aloğlu, Kıymetli Madenler Piyasası'nda aylık ortalama altın işlem miktarının, 2012 yılında 26 bin 4 kilogram iken 2013 yılında yüzde 39 artışla 36 bin 164 kilograma yükseldiğini belirtti.

AA muhabirine Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nın mevcut durumu ve gelecek hedefleri hakkında değerlendirmelerde bulunan Aloğlu, halihazırda Elmas ve Kıymetli Taş Piyasasının Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Bölümü bünyesinde 122 üyeye hizmet verdiğini söyledi.

Oğuzhan Aloğlu, uluslararası yatırımların azaldığı ve yeni finansal mimari arayışlarının olduğu içinde bulunulan dönem sona erdiğinde, bölgesel ve küresel sermayenin yönlendirilmesinde İstanbul'un önemli bir rol alabilmesi için gerekli değişiklikleri yaparak rekabetçi bir yapıyla ortaya çıkmanın önem arz ettiğini vurguladı. Aloğlu, "Bu anlamda İstanbul'un değerlendirilmesi gereken bir seçenek olarak uluslararası ortamda bilinir ve kabul edilir bir noktaya gelmesi hedeflenmektedir. Ülkemizde geleneksel bir yatırım aracı olarak yüzyıllardır kabul gören altının yanı sıra gümüş, platin, paladyum ile kıymetli taşların işlem gördüğü Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası da bu hedefe uyumlu bir şekilde çalışmalarını sürdürmektedir" diye konuştu.

Ağustos 2012 tarihinden itibaren üyelerin internet üzerinde haftanın 7 günü 24 saat kesintisiz olarak işlem yapabileceği yeni işlem platformunun devreye alındığını hatırlatan Aloğlu, ayrıca Takasbank ile yapılan işbirliği sonucu 2013 yılında Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nda gerçekleşen işlemlerin parasal takasının Takasbank sistemi üzerinden online olarak gerçekleştirilmeye başlandığını belirtti.

Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nın hedefleri arasında halen Takas +15 gün (T+15) olan kıymetli maden işlemleri vadesinin işlem gerçekleştiği günden itibaren 90 gün sonraya kadar (T+90) uzatılmasının ön planda olduğunu ifade eden Aloğlu, şöyle devam etti:

"Bunun yanı sıra küresel ölçekte rekabet edebilmek amacıyla son gelişmeleri izlemekte ve sistemimize adapte etmekteyiz. Son olarak 7 Eylül 2013 tarihi itibari ile Kıymetli Madenler Piyasası İşletim (EBS) uygulamamız Oracle 11g veri tabanı ile çalışacak şekilde devreye alınmıştır. Mevcut durumda aktif olarak kullanılmayan Kıymetli Madenler Ödünç Piyasasının da geliştirilmesi için çalışmalar yapılmakta ve piyasa oyuncuları ile görüşülerek piyasanın aktif olarak kullanılması için gerekli düzenlemeler üzerinde çalışılmaktadır.

Diğer yandan Borsamız yeni ürünler konusunda da yoğun bir şekilde çalışmalarına devam etmektedir. Bu kapsamda Darphane üretimi ziynet ve meskuk altınlar için ikincil bir organize piyasa kurulması çalışmaları ve demir ve çelik gibi metallerin dahil olacağı spot bir piyasa kurulması çalışmaları devam etmektedir. Aynı zamanda bu ürünlerin vadeli kontratları içinde çalışmalar yapılmaktadır. Bunlarla birlikte her üç piyasanın üye sayısını artırarak daha çok yatırımcıya birinci elden ulaşmak ve bu sayede işlem hacmini artırmak, yanı sıra saklama hizmetini daha da geliştirerek bölgesel bir saklama merkezi haline getirmek Borsamızın hedeflerindendir."

İşlem platformunun 7 gün 24 saat işlem yapılabilecek şekilde yenilenmesi

Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nda işlem hacminin mevsimsel faktörlerin etkisiyle dönemsel olarak değişim göstermekte olduğuna ve özellikle düğün sezonunun olduğu yaz aylarında artan takı talebine paralel olarak artış eğilimine girdiğine dikkati çeken Aloğlu, altın fiyatlarının 2013 yılında düşüşe geçmesi ile yurtiçinde tüketicilerin de erteledikleri altın talebini karşılamaya çalıştıklarıı anlattı.

Aloğlu, şunları söyledi:

"Buna bağlı olarak 2013 yılında piyasamızdaki işlem hacmi bu yıl da artışını sürdürmüştür. Bunların yanı sıra son yıllarda piyasamızdaki işlem hacminde kaydedilen artışta işlem platformunun 7 gün 24 saat işlem yapılabilecek şekilde yenilenmesi, üyelerin piyasaya erişim kolaylığının artırılması, tek tuşla seansta bekleyen emirlere karşı teklif verebilme imkanı sağlanması da etkili olmuştur. Ayrıca son yıllarda altının ülkemizde bir yatırım enstrümanı olarak artan önemine paralel olarak Kıymetli Madenler ve Taşlar Piyasası'nda altına ve gümüşe dayalı fonlara ait işlemlerde de artış kaydedilmiştir. Yine TCMB tarafından zorunlu karşılıklar arasında kabul edilmeye başlanan külçe altınlara Piyasamızda saklama hizmeti verilmektedir."

Kıymetli Madenler Piyasası'nda aylık ortalama altın işlem miktarının, 2012 yılında 26 bin 4 kilogram iken 2013 yılında yüzde 39 artışla 36 bin 164 kilogramaa yükseldiğini aktaran Aloğlu, "Aylık ortalama gümüş işlemleri ise 2013 yılında 2012 yılına göre yüzde 1 azalarak 36 bin 433 kilogramdan  35 bin 915 kilograma gerilemiştir" dedi.

"Borsa İstanbul işlemlerinde KDV uygulamasının kaldırılması halinde özellikle murabaha işlemleri yapılmaya başlanacak"

Yakın gelecekte Nasdaq OMX ile Borsa İstanbul arasında bir işbirliği anlaşması yapılmasının planlandığını anımsatan Aloğlu, "Nasdaq OMX Grubu, elektronik borsa işlemleri alanında özellikle geliştirdiği teknoloji ile öne çıkmakta, kurum 70 farklı borsaya teknolojik altyapı hizmeti vermektedir. Bu kapsamda yapılacak bir işbirliği anlaşmasının Borsa İstanbul ve piyasalarına son derece önemli faydalar sağlayacağı açıktır. Bu işbirliği çerçevesine Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına bağlı piyasalarının elektronik işlem platformları da dahildir" şeklinde konuştu.

Oğuzhan Aloğlu, şunları söyledi:

"Dünya genelinde kıymetli madenler tanımı içerisinde altın, gümüş, platin ve paladyum yer aldığını belirterek, bu dört kıymetli maden de Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası'nda işlem gördüğünü söyledi. Gerek altın, gerek gümüşte KDV'nin sıfır olmasının bu kıymetli madenlerin Türkiye'de kolayca alınıp satılmasına ve Kıymetli Madenler 'ler piyasasında altın ve gümüş işlem hacimlerinin yüksek düzeyde seyretmesine neden olduğunu da vurgulayan Aloğlu, "Platin ve paladyum ise dünyada üretimi ve talebi sınırlı kıymetli madenlerden olup, bu iki maden de piyasamızda işlem görebilmesine karşın bu madenlerdeki işlem hacmi düşük kalmıştır. Platin ve paladyumda KDV uygulamasının sürmesi bu düşük işlem hacminde etkili olan sebeplerden biridir. Ancak Borsa İstanbul işlemlerinde KDV uygulamasının kaldırılması halinde özellikle murabaha işlemlerinin yapılmaya başlanacağı ve bu işlemlerin de katkısıyla platin ve paladyum işlem hacminin artacağı beklenmektedir."

Borsa İstanbul Elmas ve Kıymetli Taş Piyasası'nın işlerlik kazanabilmesi için iki önemli unsurun bulunduğunu  vurgulayan Aloğlu, bunlardan birincisinin, uluslararası entegrasyonun sağlanması, ikincisi ise elmas ve kıymetli taşlardaki vergi yükünün hafifletilmesi olduğunu belirtti. Uluslararası entegrasyon konusunda bu piyasanın Dünya Elmas Borsaları Federasyonu'na (WFDB) üyeliği sağlandığını dile getiren Aloğlu, Elmas ve Kıymetli Taş Piyasası'nda işlem görecek kıymetli taşlara vergi indirimi sağlanması konusunda ise Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, İstanbul Değerli Maden ve Mücevherat İhraacatçıları Birliği, İstanbul Kuyumcular Odası, İstanbul Sanayi Odası Kuyumculuk Meslek Komitesi'nin katılımıyla oluşturulan bir ortak çalışma grubu tarafından hazırlanan raporun Maliye Bakanlığı'na sunulduğunu ifade etti.

Tablo - Son dört yılda Kıymetli Madenler Piyasası'nda altın ve gümüş işlem hacmi:

ALTIN İŞLEM MİKTARI (KG)

YILLAR

Yılsonu

Aylık Ortalama

2010

115.194,57

9.599,55

2011

227.053,00

18.921,08

2012

312.051,64

26.004,30

2013*

361.646,22

36.164,62

GÜMÜŞ İŞLEM MİKTARI (KG)

YILLAR

Yılsonu

Aylık Ortalama

2010

388.673,81

32.389,48

2011

408.076,54

34.006,38

2012

437.199,60

36.433,30

2013*

359.150,81

35.915,08

*Ekim ayı sonu itibarı ile. - İstanbul