ATB Başkanı Çandır: " Vergi borçları yeniden yapılandırılsın"

Antalya Ticaret Borsası Eylül ayı Meclis Toplantısı Erdoğan Ekinci başkanlığında online yapıldı. ATB Başkanı Ali Çandır, ülke gündemi, ekonomi ve tarım üzerine değerlendirmelerde bulundu. İş dünyasının salgın ve ekonomik krizler nedeniyle ödenememiş geçmiş dönem vergi borçlarının kapsamlı bir şekilde yeniden yapılandırılmasını beklediğini ifade eden Çandır, "Böylece hem devletimiz bugüne kadar alamadığı alacaklarını makul bir sürede tahsil etme imkanına kavuşacak hem de iş veren kesimi içine düştüğü açmazdan çıkış için bir olanak yakalayacaktır" dedi.

Pandemide tehlikeli döneme giriyoruz

Konuşmasına pandemi uyarısıyla başlayan Çandır, Korona virüse yakalananların sayısının dünya genelinde 33 milyonu geçtiği, virüs nedeniyle ölenlerin sayısının ise 1 milyonu geçtiğini belirtti. Türkiye'de ise virüse yakalananların sayısının 300 bin, yaşamını yitirenlerin sayısının ise 8 bini geçtiğini hatırlatan Çandır, "Uzmanların da uyardığı gibi havaların soğumasına bağlı olarak daha tehlikeli bir döneme giriyoruz. Sizlerden bu konuda daha duyarlı davranmanızı diliyorum. Ancak özellikle sosyal yaşamda daha sıkı tedbirler alınmasının da gerekli olduğunu belirtmek isterim" diye konuştu.

Krediye erişim güçlüğü

Çandır, ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Merkez Bankası'nın politika faizini 200 puanlık artırım kararından önce de iş dünyasının krediye erişim maliyetinin yükselmeye başladığına işaret eden Çandır, şunları söyledi: "Bu faiz kararından sonra hem krediye erişim daha zorlaştı hem de maliyetler ciddi şekilde yükseldi. Ayrıca aybaşından itibaren ekonomik hareketlilikte de bir yavaşlama yaşanmaya başladı. Halbu ki beklentilerimiz ekonomik ivmelenmenin devam edeceği yönündeydi. Bir taraftan dövizdeki kararlı yükseliş diğer taraftan faizlerdeki artış önümüzdeki aylarda da ekonomik bir yavaşlamaya doğru gittiğimizi göstermektedir."

"Kamu ödemeleri için beyaz sayfa açalım"

Geçen 3-4 aydaki talep artışı kaynaklı ekonomik hareketliliğin Ekim ayından itibaren yerini daha durgun bir ekonomiye bırakacağını kaydeden Çandır, ötelenen kamu ödemelerinin bir yıl ödemesiz 5 yıl vadeye yayılmasını istedi. Çandır, "Nesnel göstergelere dayalı olarak ve gerçekçi bir anlayışla yapılan bu tespitler Ekim ayından itibaren iki kat ödememizi gerektiren SGK primleri ve vergi ödemeleri için çok ciddi bir bariyer oluşturmaktadır. Dolayısıyla bizim kısa vadede beklediğimiz, salgın döneminde ertelenmiş olan kamu ödemelerinin ve yılsonuna kadar ödenecek olanların bir yıl ödemesiz 5 yıl vadeye yayılmasıdır. Yani biz 2021 yılından itibaren kamu ödemeleri konusunda beyaz bir sayfa ile başlamak isteriz" diye konuştu.

"Vergi borçları yeniden yapılandırılsın"

İş dünyasının salgın ve ekonomik krizler nedeniyle ödenememiş geçmiş dönem vergi borçlarının kapsamlı bir şekilde yeniden yapılandırılmasını beklediğini ifade eden Çandır, "Böylece hem devletimiz bugüne kadar alamadığı alacaklarını makul bir sürede tahsil etme imkanına kavuşacak hem de iş veren kesimi içine düştüğü açmazdan çıkış için bir olanak yakalayacaktır" dedi. Çandır, devletin ve girişimcinin birlikte fayda sağlayacağı gerçekleştirilebilir yöntemler bulunduğunu belirtirken, "Bu konuda katılımcı bir anlayış hakim olursa bizler de sahip olduğumuz birikimle ve sorumlulukla karar desteği sağlamaya hazırız" diye konuştu.

"Tarımsal destek ve ödemeler zamanında apılsın"

Konuşmasından Borsa'nın tarım sektörüyle ilgili taleplerini bir kere daha ifade eden Başkan Ali Çandır, tarımla ilgili görüş ve önerilerini her fırsatta karar vericilerle paylaştıklarını, bir kısmının karşılık bulduğunu belirtti. Son dönemde krediye erişimi en fazla zorlaşan ve maliyeti en fazla artan kredi grubunun tarım sektöründe olduğunu vurgulayan Çandır, sektörün ilave ipotek gösterme konusunda yaşadığı sıkıntılara dikkat çekti. Tarımsal kredide ipotek sorununun gayrimenkulle sınırlı olmaması gerektiği, ürün ve faaliyet temelli bir ipotek sisteminin uygulamaya konulmasını talep eden Çandır, tarımsal destekleme planı ve ödemelerinin zamanında yapılamamasının da en büyük sorunlar arasında yer aldığını belirtti. Çandır, "Zaten son derece cüzi olan bu ödemeler kentimiz tarımsal faaliyetlerine de esasen çok uygun yapıda bulunmamaktadır. Hem zamanında yapılmayan hem de yetersiz düzeyde kalan bu desteklemeler maalesef tarımsal üretim ve ticarete ihtiyaç duyduğumuz direnci sağlayamamaktadır. Bunun kaçınılmaz sonuçlarından biride bildiğiniz gibi tarımdan çekilmek olmaktadır. Bizim temel amacımız bu çekilmeyi önlemek ve mümkünse tarımsal faaliyet genişletmektedir" diye konuştu.

Borsa hal endeksi açıklayacak

Antalya'nın örtüaltı sebze ve meyve üretimiyle sağladığı fayda ve sağladığı değeri anlatan Çandır, örtüaltı üretimle yılda ortalama 600 milyon doları aşan ihracat değeri sağladığını, tarım ve işlenmemiş gıda ürünlerinin miktar ve fiyat hareketliliği bakımından belirleyici bir il olduğunu vurguladı. Çandır, enflasyonun önemli kalemlerinden birinin de yaş meyve sebze grubu olduğuna dikkat çekti. Antalya'nın yaş sebze ve meyve üretiminin yaklaşık 3'te 1'inin hal sistemimizden geçtiğini belirten Çandır, Antalya Büyükşehir Belediyesi ile yürüttükleri yaş meyve sebze hal endeksi çalışmasını anlattı. Çandır, "Gerek belirli standartları sağlaması gerek kayıt altında bulunması dolayısıyla hal sistemi yaş meyve ve sebze ticaretinde önemli bir merkezdir. Antalya Büyükşehir Belediyemiz ile yapmış olduğumuz protokol gereği hal sistemimizdeki yaş meyve ve sebze ürünleri için miktar ve fiyat endeksleri hesaplamaktayız. Bu çalışmamızın sonuçlarını önümüzdeki aydan itibaren her ayın ikisinde kamuoyuyla paylaşacağız. Böylece İTO ve TÜİK açıklamalarındaki tarımsal ürün ve işlenmemiş gıda kapsamındaki fiyat hareketlerine bir zenginlik katmayı amaçlamaktayız" diye konuştu.

Armutta yüzde 30-35 rekolte kaybı

Meclis üyelerine bölgede hasadı yapılan elma, armut, nar, susam ve zeytin gibi ürünlerle ilgili de bilgi veren Başkan Ali Çandır, "Bu ürünlerle ilgili gelişmeler genel olarak olumludur" dedi. Ülkedeki her 5 armuttan birinin Korkuteli'de yetiştirildiğine dikkat çeken Çandır, Mayıs ayında yaşanan ani sıcaklık değişimleri ve yüksek maliyetler nedeniyle bahçelerin bakımsız kalmasına bağlı olarak bu yıl rekoltede yüzde 30-35 civarında düşüş olacağının tahmin edildiğini bildirdi. Çandır, armutta bu yıl ilaç maliyetlerin yükselmesi, baraj suyunun azalması ve soğuk hava depolarının elektrik maliyetleri üreticiyi ve ticaret erbabını ciddi düzeyde zorladığını vurguladı.

Elma yüz güldürüyor

Antalya'nın ülke elma üretiminin yüzde 7'sini gerçekleştirdiğini bildiren Çandır, elmada rekoltenin yüzde 20 artacağının tahmin edildiğini söyledi. Çandır, "Elmadaki rekoltemiz geçen yılki düşüşün ardından bu yıl ortalamaya yakın bir hasat olacağı tahmin edilmektedir. Ancak yaz aylarının yağışsız ve sıcak geçmesi dolayısıyla ürünlerde renk ve dökülme problemi yaşanmaktadır" dedi.

NMarda rekolte arttı Nar üretiminde rekoltenin yüzde 20 artacağının tahmin edildiğini kaydeden Çandır, "Meyve kalitesinin ise şu an için iyi durumda olduğunu ifade edebiliriz. Yağışlara bağlı olarak kalitede değişme yaşanabilir. Ancak narda özellikle ihracatta yaşanan sorunların başında kalite gelmektedir. Bunun temeli de bahçe bakımını artırmaktan geçmektedir. Üreticilerin bu konuda daha dikkatli davranmalarını bekliyoruz" diye konuştu.

Susam desteği artırılma talebi

Ülke susam alanlarının ve ürün miktarının 5'te 1'inin Manavgat ve Serik ilçelerinde olduğunu belirten Çandır, kent genelinde 50 bin dekar alanda 3 bin 500 ton civarında susam üretimi yapıldığını bildirdi. Susam rekoltesinde bu yıl düşüş beklendiğini söyleyen Çandır, susam konusunda dışa bağımlılığın azaltılması için önerilerde bulundu. Çandır, "Susam desteklerinin artırmalı ve aynı dönemde üretimi yapılan diğer ürünlerin desteklerini azaltmalıyız. Toplu üretim-planlamayı motive eden destekler sunmalı ve ardından makineli tarıma geçişe olanak sağlanmalıyız. Susam üretiminde kullanılacak ilaç-gübre-mazot gibi girdi maliyetlerinin ciddi düzeyde sübvanse etmeliyiz. Susam ve diğer tarım işlerinde çalışmayı cazip hale getirecek sosyal güvenlik uygulamaları geliştirmeliyiz" diye konuştu.

Zeytinde rekolte düşecek

Zeytinde 2020-2021 sezonunda rekoltenin kentimizde ve ülkemiz genelinde yüzde 30 civarında düşeceği beklentisine dikkat çeken ATB Başkanı Çandır, "Kentimizde geçen yıl 70 bin ton olan rekoltenin bu yıl 15-25 Mayıs dönemindeki ani sıcaklık değişimlerine de bağlı olarak 50 bin ton civarına düşmesi beklenmektedir" dedi. Çandır, zeytin üretiminde yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. Çandır, "Sektörün genel olarak, karasu sorunu ve ilaç, elektrik, işçilik ve ambalaj gibi maliyet artışı sorunları belirleyici konumdadır. Bu sorunları aşmadan küresel rekabette rakibimiz olan İspanya ve İtalya gibi ülkelerle baş etmemiz zor gözükmektedir. Bu iki ülkenin elde ettiği zeytin gelirine benzer gelir elde edebilmek için rekabette dezavantajlı olduğumuz alanlarda iyileşme sağlanmalıdır. Bu konuda, çeşit bazında zeytin envanteri çıkarılması, kolay ve erişilebilir destekler sunulması, mekanik hasadın cazip hale getirilmesi, tağşişli ürünlere yönelik denetimlerin artırılması ile üreticilerin kaliteli zeytin üretimini artıracak eğitim çalışmalarının yapılması gerekmektedir" diye konuştu.

Zeytin mektebi

Çandır, zeytin üretiminde eğitim çalışmaları yaptıklarını belirtirken, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü işbirliğinde "Zeytin Mektebi" adıyla budamadan aşılamaya, hastalık ve zararlılarla mücadeleden bahçe tesisine kadar kapsamlı bir eğitim programı başlatacaklarını duyurdu. Çandır, Tavşan Yüreği ile Beylik gibi yerel çeşitlerin yağlarının özelliklerinin belirlenmesi ve coğrafi işarete konu olabilmesi için Borsa'nın başlattığı projenin ise devam ettiğini belirtti. Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde ekim dönemi öncesi "Buğday'da Kalite ve Verimi Nasıl Artırırız" başlıklı bir online panel düzenlediklerini anımsatan Çandır, emeği geçenlere teşekkür etti.

Vali'ye tarım sunumu yapılacak

Borsa'nın dönem başkanlığını yürüttüğü Antalya Tarım Konseyi ile Vali Ersin Yazıcı'ya Antalya tarımının sorun, talep ve önerilerini iletecekleri bir sunum gerçekleştireceklerini bildiren Çandır, yaş sebze ve meyvede her yıl olduğu gibi sezon öncesi sektörel analiz toplantısı düzenleyerek sektörün durumunu tespit etmeye çalışacaklarını kaydetti.

Borsa kaliteli hizmetini tescilledi

Borsa'nın "ISO 9001 2015 Kalite Yönetim Sistemi" ve "TSE IS0-10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi" denetimini başarıyla tamamladığını duyuran Çandır, "Çalışmalarımıza üye odaklı devam ettiğimizi bir kez daha tescil ettirdik. Standartlara uyum gösteren ve devamlılığını sağlayan başta Genel Sekteremiz Tolgahan Alavant olmak üzere çalışma arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum" dedi.

Başkan Böcek'e şifa diledi

Çandır, kentin uluslararası alanda bir markası olan 57. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin cumartesi günü başlayacağını belirtirken, "Pandemi koşullarına göre düzenlenecek festivalin başarılı geçmesini diliyorum. Bu fırsatla aynı zamanda Festival'in başkanlığını da üstlenen Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek'e acil şifalar diliyorum" dedi.

Ülke ve Antalya eğitimine, kültür sanatına ciddi katkılar sunan Suna Kıraç'a Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı dileyen Çandır, koronavirüse yakalanan ve iyileşen ATB Meclis Başkan Yardımcısı Abdullah İnan'a geçmiş olsun dileklerini iletti. Çandır, babasını kaybeden Meclis Üyesi Selçuk Çelebi ile eniştesini kaybeden Nuri Büyükselçuk'a başsağlığı diledi.

Meclis'te üyeler, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı Yeni Ekonomik Programı değerlendirdi. Programın beklentileri karşılamadığını dile getiren meclis üyeleri, önümüzdeki dönemin ekonomide zorlu geçeceğini ifade etti. - ANTALYA