Türkiye'de bir ilk! Gurbetçi vatandaş kahve ağacı yetiştirip meyvesini üretmeyi başardı

Antalya'nın Gazipaşa ilçesinde 15 yıl önce emekli olduktan sonra arazisine çok sayıda tropik meyve diken Yaşar Dağtekin (71), Türkiye'de ilk kez kahve ağacı yetiştirip meyvesini üretmeyi başardı. Bahçesinde 20'si meyve veren 60'a yakın kahve ağacı bulunan Yaşar Dağtekin, bunlardan yaklaşık 50 kilo ürün hasat etti. Dağtekin, "Brezilya, Kolombiya gibi diğer ülkelerle yarışamasak bile kendi öz kahvemizi, öz toprağımızda yetişen kahveyi yetiştirmek en büyük amacım" dedi.

Almanya'da uzun yıllar yaşadıktan sonra 2005 yılında Gazipaşa'nın Yakacık Mahallesi'ne yerleşen Yaşar Dağtekin, Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Merkezi Enstitüsü (BATEM) ve Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi iş birliğinde, bahçesine pasiflora, licthi, pitaya, paya, mango, avokado ve longan gibi tropikal meyvelerin fidesini dikti. Ayrıca bahçesine deneme amaçlı kahve fidesi de diken Dağtekin, Türkiye'de ilk kez kahve ağaçlarından meyve elde etmeyi başardı. İlk hasadını 2 yıl önce yapan Yaşar Dağtekin, bu yıl bahçesinde meyve vermeye başlayan yaklaşık 20 kahve ağacından 50 kilogram kahve meyvesi hasadı gerçekleştirdi. Dağtekin, hasat ettiği bu meyveleri kuruttuktan sonra yaklaşık 15 kilo saf kahve elde edecek.

"KAHVE YETİŞTİRMEYE BAŞLADIM"

Yaşar Dağtekin, "Uzun yıllar yurt dışında yaşadıktan sonra gelip Gazipaşa'ya yerleştim. Burada tropik meyveler yetiştirmeye başladık. Akdeniz üniversitesi, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve BATEM'in projesi sayesinde bu işe girişmiş oldum. Şu anda bahçemde çok çeşitli tropik meyveler var. Bunlardan pasiflora, papaya, mango, longan, pitaya gibi buna benzer çok çeşitler var. Bunlar da en çok gönlümde olan istediğim şey kahve yetiştirmekti. Buna da bir iki fideyle başladım. 7-8 yıldır kahve üzerine odaklanıp kahve yetiştirmeye başladım. Şu anda kahve hasadı yapıyoruz. Bu 3'üncü senemiz. Her yıl hasadımız çoğalıyor" dedi.

"KAHVE PETROLDEN SONRA EN ÇOK TİCARETİ YAPILAN ÜRÜN"

Ağaçlar yaşlandıkça verimin de arttığını söyleyen Yaşar Dağtekin, "4-5 yaşındaki bir ağaçtan toplanan meyveler, ham kahve çekirdeği oluncaya kadar 1,5 kiloya kadar düşüyor. Kahvenin kalitesine göre kilosu 250 lira ile 400 lira arasında fiyata alıcı buluyor. Bunu şu anda deneme safhasındayız. Ürettiğimiz kahve çekirdeklerini öğütüp kalite kontrolü ve çeşitliliğine ileriki safhalarda bakacağız. Türkiye'ye büyük bir katılımda bulunmuş olurum. Bu sayede de yurdumuz döviz girdisi sağlayacak. Bildiğiniz gibi kahve petrolden sonra en çok ticareti yapılan ürün olarak dünyada geçiyor. Ülkemizde de bu kahve ithalatı artışta ve ihtiyaç da çoğalıyor. Aslında yatırımcıların bu yöne yönelip kahveyi yurdumuzda yetiştirmek isteyenlere yardımcı olacağım. Ama bu tabii ki uzun soluklu bir şey. Bunu yapmak isteyenlere her türlü yardımı yapabilirim" diye konuştu.

"KENDİ ÖZ KAHVEMİZİ YETİŞTİRMEK EN BÜYÜK AMACIM"

Şu dönemde kahve meyvelerini toplayıp, çekirdeklerini çıkarmak için kurutma işlemi yaptıklarını anlatan Yaşar Dağtekin, şöyle devam etti:"Temizlenip, yıkanıyor ve kurutulduktan sonra kavrulup, hakiki kahve aşamasına geliyoruz. Şu anki amacım çekirdeklerden fide yetiştirip, çoğaltıp, hasat ürününü arttırmak. Bu da tabii ki zaman alan bir şey. İnsan gönül verirse her şey oluyor. Cennet ülkemizde her türlü şey yetişiyor. Bunun değerini bilelim. Bulunduğumuz yer mikro klima ortamında, burada kahve ve her türlü tropik meyve yetişiyor ama dünyadaki iklim değişikliği burada da etkisini göstermeye başladı. Bundan 7- 8 sene önceki kış aylarındaki soğukların kahvelere verdiği zarar şimdi daha azalıyor. Bu sayede de ürünlerimiz artmaya başladı. Kış ayları kahve için biraz tehlikeli oluyor. Son yıllarda iklim değişikliğinden dolayı zarar görmez oldu ama kahveyi örtü altında da yetiştirebiliriz. Bu örtü altında kış aylarında kapatıp yaz aylarında tamamen açıp havalandırıp güzel bir planlama kurulabilir. Bu hususta da projelerim var. 4 dekar arazide örtü altı yapmayı düşünüyorum. Yatırımcıların kahve yetiştiriciliğine yönelmesini isterim. Üretim arttıkça döviz çıktımız da azalacak. Tabii ki Brezilya, Kolombiya gibi diğer ülkelerle yarışamasak bile kendi öz kahvemizi kendi öz toprağımızda yetişen kahveyi yetiştirmek benim en büyük amacım."

Tropikal bahçede üreticileri ziyaret edip kahve hasadına katılan Gazipaşa Ziraat Odası Başkanı Yusuf Çelik de "Gazipaşa'mızda yaklaşık 52 çeşit tropikal meyve yetişiyor. Biz de bugün tropikal bahçe sahibi Yaşar beyi ziyaret ettik. Bahçesinde kahve hasadı yaptık. Bilgi alışverişinde bulunduk. Üreticimizden onur duyuyoruz. Amacımız bölgeye adapte olan bu kahveyi yaymak ve üretimi arttırmak" dedi.