700 Milyar Dolarda Anlaştılar, 'Aman Boşa Gitmesin' Telaşına Düştüler

Amerikan finans piyasasını ve dolaylı olarak dünya ekonomisini kurtarması beklenen 700 milyar dolarlık paket üzerinde anlaşmaya varıldı. Demokrat ve Cumhuriyetçileri uykusuz bırakan müzakerelerin ardından ana hatları üzerinde anlaşılan planın detayları üzerinde uzlaşılacak. Öneriler arasında ilk olarak 350 milyar doların serbest bırakılması, programın işlemediğine inanılırsa kongrenin ikinci dilimi bloke etmesi de bulunuyor.

ABD’de finansal piyasaları rahatlatması umulan 700 milyar dolarlık kurtarma planının ana hatları üzerinde geçici anlaşmaya varıldı. ABD’de hükümetin kurtarma planı yasa tasarısına ilişkin görüşmelerde Kongredeki, Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerin önde gelen isimleri, paketin ana hatları üzerinde geçici anlaşmaya vardılar. ABD’yi derin bir resesyona sürükleyeceği tahmin edilen finansal piyasaları toparlayacak planın ana hatları üzerinde anlaşıldığını gece yarısından sonra açıklayan Temsilciler Meclisinin Demokrat Partili Başkanı Nancy Pelosi, kağıt üzerine alındıktan sonra anlaşmanın resmi olarak sağlanacağını söyledi. Hazine Bakanı Henry Paulson ise "Son noktaya gelmek için hálá yapılması gereken çok şey var. Fakat sanırım oraya geldik. Büyük ilerleme kaydettiğimiz anlaşma, piyasalarda ve bütün Amerikalılar üzerinde etkili olacak" dedi. Kurtarma paketinin önce Temsilcileri Meclisinde, ardından da Senatoda onaylanarak bugün yürürlüğe girmesi bekleniyor. Pazartesi günü piyasalar açılmadan önce anlaşmaya varmak için gece-gündüz müzakereler sürdü. Senatör Barney Frank, kurtarma paketinin pazartesi günü Temsilciler Meclisi’nin önüne gelemeyebileceğini söyledi.

Para bölünebilir

Senatör Kent Conrad, kurtarma planında sözü edilen paranın fazlara bölünebileceğini söyledi. Conrad, Başkan’ın talimatının ardından 700 milyar dolarlık kurtarma paketinde, ilk olarak 350 milyar doların serbest bırakılabileceğini belirterek, "Kongre, programın iyi sonuç getirmediğine inanması durumunda, 350 milyar dolarlık ikinci dilimi bloke etmeye çalışabilecek" dedi. Paketin işe yaramaması ise yüz milyarlarca doların boşa harcanması aenlamına gelecek. Böyle bir girişimi Başkan’ın veto etme hakkı var. Görüşmeler esnasında yapılan değişikliklere rağmen, programın kalbini hálá Bush’un ’Binlerce Amerikalı’nın konut kredisini ödeyememesine neden olan mortgage-destekli menkul kıymetleri milyarlarca dolar ödeyerek alması’ fikri oluşturuyor.

Yeni kredi imkánı

700 milyar dolarlık kurtarma paketi Hazine’nin, bankalar ve diğer yatırımcıların elindeki hacizli ipotek alacağı ve konut kredisi destekli menkul kıymetleri satın almasını, daha sonra da bu hacizli ipotek alacaklarını, en iyi fiyattan satmasını içeriyor. Ellerindeki hacizli ipotek alacaklarından kurtulan sıkıntıdaki bankalar ve yatırım kurumları, hem yeni finansman imkanı bulabilecekler, hem de piyasaya yeni kredi imkanı sunabilecekler.

Yöneticiler de kurtarılıyor

Yeni pakete göre, iflas etmiş ya da zor duruma düşmüş mali kurumların üst yöneticileri ile işten çıkartılan yöneticilere, sınırlı bir kıdem tazminatı paketi sunulacak. Hükümet kurtarma paketi karşılığında, yardımda bulunduğu şirketlerden hisse senedi satın alarak, vergi mükelleflerine, bu şirketlerin gelecekteki kárlarını paylaşma imkanı getiriyor.

Buffet: Onaylanmaz ise en büyük ekonomik çöküş olur

AMERİKA’nın en zengin ikinci adamı Warren Buffet, Kongre’deki müzakerecilere, önerilen kurtarma paketinin onaylanması gerektiğini, aksi halde Amerikan tarihinin en büyük finansal çöküşüyle karşılaşılacağını söyledi. Serveti 50 milyar doları aşan Berkshire Hathaway’in Başkan ve CEO’su Buffet’ın Kongre’deki müzakerecileri uyardığı haberini CNN, konuşmalara tanık olan iki gizli kaynağa dayandırdı. Serbest piyasa ekonomisinde devletin, özel şirketlerin zararını üstlenmesi eleştirilirken, Amerikan iş dünyası kurtarma paketinin geçmesini ısrarla tavsiye ediyor.

Cumhuriyetçiler desteklemeyebilir

PAKETİN yürürlüğe girmesinde, Kongrede çoğunluğu oluşturan Demokrat üyeler kritik oy hakkına sahip bulunuyor ancak, paketi bazı cumhuriyetçilerin desteklememe riskinin daha yüksek olduğu söyleniyor. Kasım ayında yapılacak ABD Başkanlık seçimleri iyice yaklaşırken, Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin, paketi desteklemeyebileceği önemli bir olasılık olarak gösteriliyor. Kurtarma paketinin zor durumdaki ev sahiplerine, evlerini haciz etmek yerine, daha uygun konut kredisi ödeme şartları sağlanması koşulu da çoğunluğu Demokratlardan oluşan Kongrede henüz tartışılıyor.