5. İzmir İktisat Kongresi

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu İcra Kurulu Başkanı Rona Yırcalı, "Sürdürülebilir bir ihracat artışı için hızlı adaptasyonla birlikte rekabet gücünü artırmamız gerekiyor" dedi.

Yırcalı, Swissotel Grand Efes'te düzenlenen ve moderatörlüğünü Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel'in yaptığı "Uluslararası Ticarette Küresel Eğilimler ve Türkiye'nin İhracat Hedefleri" konulu konferansta yaptığı konuşmada, 5. İzmir İktisat Kongresi'nin küresel Türkiye vizyonunu gerçekleştirme yolunda önemli bir adım olduğunu belirtti.

Türkiye'nin ihracat hedeflerini sadece mutlak sayısal hedefler olarak değil daha ileri ve geniş anlamda yeni bir Türkiye'nin inşaası olarak değerlendirdiğini ifade eden Yorcalı, "Bugün Türkiye, bu ihracat hedeflerine ulaşmak için son 33 yılda yaşadığı dönüşümden daha zor bir gelişimi başarmak zorundadır" dedi.

Türkiye'nin düşük gelir seviyesindeki ülke kategorisinden orta gelir seviyesine çıkmasının yaklaşık 50 yıl sürdüğünü, gelecek 10 yılda yüksek gelir seviyesine çıkılmasının hedeflendiğini anlatan Yırcalı, bunun için 10 yılda ortalama yüzde 9 ekonomik büyüme, yüzde 13'lük ihracat artışının gerektiğini, bunun da kolay olmayacağını dile getirdi.

Yırcalı, şöyle konuştu:

"Bunu başaramazsak orta gelir tuzağına yakalanacağız. İnsanımız 10 bin dolarlık kişi başı milli gelir seviyesinin yaşam kalitesiyle hayatını sürdürmek mecburiyetinde kalacak. Bu bağlamda değerlendirildiğinde 500 milyar dolarlık ihracat hedefi yolunda, para, maliye ve teşvik politikalarının bu hedefe göre yeniden kurgulanmasını gerektiriyor.  Bunların da her zaman koordineli yapılabildiğini söylemek kolay değil.

İhracatımızın son 10 yılık durumunu değerlendirdiğimizde ülkemizin rekabet gücünün bazı pazarlarda ve sektörlerde azaldığını ancak yükselen pazarlara adapte olduğunu görüyoruz. Sürdürülebilir bir ihracat artışı için hızlı adaptasyonla birlikte rekabet gücünü artırmamız gerekiyor. 500 milyar dolar ihracat hedefimizi karşılayacak bölgesel ve küresel lojistik ağı kurmamız kaçınılmazdır. Lojistik konusunda ülkemizdeki eksik ve zayıf noktaları ele almalıyız."

-TSE Başkanı Şentürk

Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Başkanı Hulusi Şentürk, dünya ticaretinin 44 trilyon dolarlık bir hacime ulaştığını, ülkelerin bundan pay alabilmek için rekabet halinde olduğunu anlattı.

Avrupa pazarına girebilmek için bazı ürünlerde C işareti alma zorunluluğunu anımsatan Şentürk, bunun için iş dünyasının yılda yaklaşık 5 milyar avro para ödediğini kaydetti.

Sağlık, çevre açısından belgelendirme ve standardizasyonun önemine vurgu yapan Şentürk, OECD verilerine göre dünya ticaretinin yüzde 80'inin standart ve teknik düzenlemelerden etkilendiğini ifade etti.

Ar-Ge, inovasyon, patent, lisansların önemine dikkati çeken Şentürk, şöyle dedi:

"Ancak hangisini yaparsanız yapın karşınıza ya bir test ya belge ya bir gözetim, standartizasyon çıkacaktır. İş dünyası istediği kadar ucuz, kaliteli üretsin her pazara giremez. Ta ki standartizasyon ve uygunluk değerlendirme alanlarında etkin güç olana kadar. ABD, İngiltere, Fransa gibi ülkeler yıllardır standartizasyon strateji belgelerine sahiptir. Standartları kim hazırlıyorsa pazarı o kontrol altında tutuyor.

Uygunluk değerlendirme hizmet pazarının küresel büyüklüğü 200 milyar doları aştı. Uluslararası Standartlar Teşkilatı'nın komitelerinin yüzde 80'inin başkanlık ve sekreteryası 5 ülkenin elinde. Diğer 180 küsür ülke ise yüzde 20'lik alanda görev yapmaya çalışıyor. Türkiye olarak gerekli izin belgelerini, politikalarını belirlememiz lazım. Küresel rekabette standartlara uygun üretim yaparken standartları da belirleyen ülke haline gelmek mecburiyetindeyiz."

Standartların içselleştirilmesinin gerekliliğine dikkati çeken Şentürk, "İstediğiniz kadar inovasyon yapın yeni tasarım ortaya koyun, bunun patentini alın. Aldığınız bu patent küresel ya da bölgesel teknik standartlar tarafından içselleştirilmemişse, bu standartlar, bu patent kapsamı içeren teknolojiyi kabul etmediği takdirde elinizdeki patent ve lisanslar ne işe yarayacaktır. İlkokuldaki pul koleksiyonu alışkanlığımızı bugün patent ve lisans biriktirme alışkanlığına döndürmekten başka bir anlam ifade etmeyecektir" diye konuştu.

Standartların, ticari rekabetin kurullarını koyma sanatı olduğunu kaydeden Şentürk, kuralları rakipler koyduğu sürece maçı kazanabilmek için aşırı efor göstermek gerektiğine vurgu yaparak, "Türkiye'nin hedefini gerçekleştirebilmesi için iş dünyamızın adil rekabet ortamında mücadele etmesi gerekiyor. Bunun için de bu alanda da Türkiye'nin farkındalık düzeyini arttırmak mecburiyetindeyiz. Türkiye'nin standartizasyon ve uygunluk değerlendirme politikalarının belirlenmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

-TUSKON Yönetim Kurulu Başkanı Meral

Türkiye İş Adamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Yönetim Kurulu Başkanı Rızanur Meral ise dünya ticaretinde Avrupa'nın önemine işaret ederek 2005 yılında bu kıtanın yüzde 43 mal ithal ederken 2012 yılında oranın yüzde 37'ye düştüğünü belirtti.

Dünya'da hiçbir pazarın Avrupa'nın alternatifi olmadığına ifade eden Meral, "Öldü, battı, yoğun bakımda dediğimiz haliyle bile Avrupa, dünyadaki mal ithalatının yüzde 32'sini yapıyor. 7 trilyon doların üzerinde bir mal alıyor. Çok büyük bir pazar ve hemen yanı başımızda. Bu pazardan daha büyük pay almamız gerekiyor. Avrupa'da 150 trilyon dolarlık bir servet var. Bu parayı nasıl beraber işletebiliriz, bunu nasıl üretime ihracata, hizmete dönüşteribilirz, Avrupa'yla birlikte nasıl kazanırız bunu düşünmemiz lazım" diye konuştu.

TUSKON olarak yılda yaklaşık 400 heyeti yurt dışına gönderdiklerini, yurt dışından da 550 civarında heyet ağırladıklarını anlatan Meral, "Dünyada 100 milyon potansiyel ticaret bağlantısı var. Şu anda 7,5 milyonu gerçekleştirilmiş durumda. Daha 92,5 milyon ilişki kurulabilir. Bunları kurmamız lazım" dedi.

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanvekili Ali Nedim Güreli de, Türkiye'nin 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat hedefini yakalayacağına inandığını söyledi. - İzmir