Şeriatçıların Akıl Hocasına Tutuklama

Sudan’da 200 bin kişinin öldüğü Darfur’da savaşan taraflardan olan Adalet ve Eşitlik Hareketi (AEH), çatışmaları haftasonu ilk kez başkent Hartum’a taşıdı. Bunun üzerine hareketin destekçilerinden İslamcı Hasan el Turabi ve 4 adamı tutuklandı.

Bin Ladin’in evsahibi

Bir süre önce Devlet Başkanı El Beşir ile yolları ayrılan, Sudan’daki şeriatçı hareketin lideri ve Usame bin Ladin’in akıl hocası sayılan Turabi 15 saatlik sorgunun ardından serbest bırakıldı.

DARFUR’da 200 bin kişinin öldüğü kriz, sonunda yüzlerce km ötedeki Sudan’ın başkenti Hartum’a da sıçradı. İslamcı Adalet ve Eşitlik Hareketi’ne (AEH) bağlı milisler hafta sonunda, başkentin dış mahallerindeki Omdurman semtinde saldırıya geçti. Bunun üzerine, AEH’nin fikir babalarından sayılan İslamcı muhalif lider Hasan el-Turabi ile partisinin dört üst düzey yöneticisi tutuklandı.

Oğlu Sıddık el-Turabi’nin verdiği bilgiye Turabi, dün ’şafaktan sonra’alıkonuldu. Sıddık el-Turabi, "Olan bitenden partiyi sorumlu tutmak istiyorlar" dedi. Devlet Başkanı Ömer Hasan el-Beşir yönetiminden ise herhangi bir açıklama yapılmadı. 1983 yılında Sudan’da şeriatın ilan edilmesinde etkin olan Hasan el-Turabi, Beşir’in teorisyenlerindendi. Ancak 1999-2000 yıllarındaki iktidar kavgasının ardından yolları ayrılmıştı. Sonrasında birkaç kez hapse girip çıkan el-Turabi, 2005 yılında kuzey ile güney arasında varılan anlaşma uyarınca diğer siyasi mahkumlarla birlikte salıverilmişti.

Dün serbest kaldıktan sonra ajanslara konuşan Turabi, Hartum’a yapılan saldırının ülkedeki barış ve demokrasi için yararlı olacağını iddia ederek "Durum şimdi kötü görünüyor ama yakında iyileşecek. Polisin hiçbir sorusuna cevap vermedim. Ellerinde delil varsa dava açarlar" dedi.

’Saldırılarımız sürecek’

Başkent Hartum’a düzenlenen saldırılar nedeniyle Sudan, pazar günü komşu Çad ile de diplomatik bağlantısını kesti. Çünkü Darfurlu milislerin Çad Devlet Başkanı İdris Deby’den de destek aldığı iddia ediliyor. Saldırıyı gerçekleştiren AEH lideri Halil İbrahim ve Deby, aynı aşirete mensup. Darfur’dan 600 km’lik çölü aşarak sorunu başkente taşıyan silahlı grupların niyeti ise yönetimi devirmek.

Darfurlu isyancıların lideri Halil İbrahim, başkente tekrar saldıracaklarını söyledi. İbrahim, başkente yönelik saldırılara hükümeti düşürünceye kadar devam edeceklerini belirtti ve "Bu sadece başlangıç. Sadece bir saldırıyla sınırlı kalacağı düşünülmesin" diye konuştu.

Türkiye’de İslam yavaş yavaş hakim olacak diyordu

El Kaide lideri Usame bin Ladin, 1980’lerde Afganistan’da Sovyet işgaline karşı savaştıktan sonra önce S.Arabistan’a gitti. Ancak yönetim aleyhindeki görüşleri Usame bin Ladin’i S.Arabistan’dan ayrılmaya zorladı. Bu dönemde Hasan el-Turabi’nin daveti üzerine bin Ladin 1992 yılında Sudan’a geçti ve 96 yılına kadar burada kaldı.

Şeriatçıların teorisyeni, sayılan Hasan el-Turabi, Türk basınına verdiği röportajlarda şunları söylemişti:

Türkiye’de İslam Türkiye’de İslam yine yükselişte. Türkiye’de İslam yavaş yavaş hakim olacak. Bunun önüne geçemezler. Yalnız bizden farklı olarak sizde İslam devrimle gelmez, siz adım adım, Batı’yı ürkütmeden daha derinden gidersiniz. Sizin yapınıza uygun olan da bu. Avrupa, sizi dışlarsa neler yapabileceğinizi iyi biliyor. ’Eğer biz bunları izole edersek Doğu’yla bütünleşecek, Osmanlı’yı diriltecek, bizi yıkacaklar’ diyorlar. Sizi içlerine de almıyorlar, çünkü içeriden fethedilmekten korkuyorlar.

Erdoğan görüştü mü 2006’da Sudan’daki Arap Birliği zirvesine ilk kez konuk ülke başbakanı statüsünde katılan Tayyip Erdoğan, gezi sırasında birkaç saat ortadan kayboldu. Erdoğan nerede olduğu sorulduğunda "Gençken burada bir toplantıya katılmıştık. O dönemden tanıdıklarımla görüştüm" deyince Turabi ile görüşmüş olabileceğine dair spekülasyonlar çıkmıştı.

Sudan’ın Humeyni’si

1932 doğumlu Hasan el-Turabi, Londra’da yüksek lisans, Paris Sorbonne Üniversitesi’nde de doktora yaptı. Arapça’nın yanı sıra İngilizce, Fransızca ve Almanca biliyor. Defalarca uluslararası İslam devrimi çağrısında bulunmuştu.

Sudan’daki Müslüman Kardeşler Örgütü’ne girdi, sonra İslami Milli Cephe’yi kurdu. 1970’lerde Cafer Numeyri’nin devlet başkanlığı döneminde üç kez hapse girdi çıktı, sonra yönetimle anlaşıp adalet bakanı oldu. 1983’de şeriat ilanında rol oynadı. Bu yüzden güneydeki Hıristiyanlar Müslüman yönetime karşı ayaklandı. 2005’deki barış anlaşmasına kadar 2 milyon kişi öldü.

1986’da dikta çökünce İslami Milli Cephe’yi kuran Turabi, devlet başkanı olmak için kampanya yaptı ancak başarılı olamadı. Ömer Beşir’in iktidara gelmesini destekledi ve Sudan’ın giderek şeriata yönelmesinde etkin oldu. 1999’da Turabi, devlet başkanının yetkilerinin tırpanlanması için harekete geçince Ömer Hasan el Beşir ile araları açıldı.