Rusya, Batı'nın yaptırımlarına ihracat yasakları ile karşılık vereceğini açıkladı

Rusya, Ukrayna'yı işgali nedeniyle Batı'nın uyguladığı yaptırımlara karşılık olarak, 2022'nin sonuna kadar bazı ürünlere ihracat yasağı getirdiğini açıkladı.

Yasak, telekomünikasyon, tıbbi ürünler, taşıt araçları, tarım ürünleri ve elektrikli ekipmanın yanı sıra kereste gibi bazı orman ürünlerinin ihracatını kapsıyor.

Ekonomi Bakanlığı, yabancı gemilere Rus limanlarının kısıtlanmasını da içeren ek önlemler alınabileceğini söyledi.

Açıklamada, "Bu önlemler, Rusya'ya dayatılanlara mantıklı bir yanıttır" denildi.

Bakanlık, "düşmanca eylemlerde bulunan" ülkelere yönelik yasakların, "ekonominin kilit sektörlerinin kesintisiz işleyişini sağlamayı amaçladığını" da sözlerine ekledi.

200'den fazla ürünü kapsayan ihracat yasağı yıl sonuna kadar sürecek.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali üzerine Batılı hükümetler, Rus petrolü satın alma konusunda ve Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın milyarder oligarklara karşı bir dizi yaptırım açıkladı.

Bunlardan ABD ve AB dahil yaklaşık 48 ülke etkilenecek.

İhracat yasağıyla ilgili kararnamede, Gürcistan'ın ayrılıkçı Güney Osetya ve Abhazya bölgeleri ile Rusya liderliğindeki Avrasya Ekonomik Birliği üyeleri için ihracat muafiyeti yapılabileceği belirtildi.

Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, yasağın Rusya'da faaliyet gösteren yabancı şirketlerin ürettiği malların ihracatını da kapsayacağını söyledi. Bunlar arasında otomobil, tren vagonları ve konteynerler bulunuyor.

Eski devlet başkanı Dmitri Medvedev, Rusya'dan çekilen batılı şirketlerin sahip olduğu varlıkların kamulaştırılabileceği uyarısında bulunmuştu.

Caterpillar ve Rio Tinto gibi sanayi ve madencilik devlerinin yanı sıra, Starbucks, Sony, Unilever ve Goldman Sachs gibi firmalar Rusya'dan ayrılan veya yatırımlarını durduran şirketler arasında.

Çarşamba günü Moskova, ülkeyi terk eden yabancı firmaların varlıklarının kamulaştırılmasına yönelik ilk adımı atan yasayı onayladı.

Medvedev ise Perşembe günü yaptığı açıklamada, "Rus hükümeti, iflas ve yabancı kuruluşların mallarının kamulaştırılmasını da içeren önlemler üzerinde çalışıyor. Yabancı şirketler, pazarımıza geri dönmenin zor olacağını anlamalı" dedi ve yabancı yatırımcıları, geçim kaynaklarını kaybedebilecek sıradan Ruslar için "panik" yaratmakla suçladı.

Putin de perşembe günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın önemli bir tarımsal gübre üreticisi olduğunu ve Batı'nın yaptırımlarının dünya gıda piyasaları için "olumsuz sonuçları" olacağını söyledi.

Analiz: İhracat yasağının etkisi olabilir mi?

Theo Leggett - BBC Ekonomi Muhabiri

İhracat yasağı listesi kulağa etkileyici gelse de gerçekte ne kadar zarara yol açabilir?

Batılı ülkelerin Rusya'dan aldıklarının büyük kısmı hammaddelerden oluşuyor: Petrol ve doğal gazın yanı sıra alüminyum, nikel gibi metaller ve gübre yapımında kullanılan potasyum ve fosfat gibi.

Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle arzın kesintiye uğraması endişesi zaten bu malların fiyatlarında artışa yol açtı ve yüksek seyretmesi halinde özellikle Avrupa'da ekonomik sorunlara neden olacak.

Ancak Rusya'dan vagon, lokomotif, tarım makineleri ihracatına yönelik bir yasağın çok fazla soruna yol açma olasılığı pek yok. Bu ürünler ağırlıklı olarak Belarus ve Kazakistan gibi ülkelere ihraç ediliyor.

Motorlu araçların satışına yönelik yasak ise Vauxhall, Peugeot ve Citroen'in sahibi olan ve Rusya'da üretilen minibüsleri Avrupa'ya ve dünyanın diğer bölgelerine ihraç etmeyi planlayan Stellantis gibi şirketler için sorun teşkil eder.

Genel olarak, açıklanan bu karşı yaptırımların etkisi önemli olmaktan çok sembolik görünüyor.

Ancak Rusya hammadde ihracatına kısıtlama getirseydi bunun etkisi çok daha dramatik olabilirdi.