Rumlar Uzlaşan Başkan İstedi

Kıbrıs Rum Kesimi’ndeki başkanlık seçimlerinin ilk turunda Tasos Papadopulos’un sürpriz bir şekilde elenmesi Rum halkının imaj yenileyerek ’uzlaşmaz’ damgasından kurtulma isteği olarak değerlendirildi.

Kasulides, Tasos ile pazarlıkta İkinci tura kalan anamuhalefet DİSİ’den Yiannakis Kasulides ile Komünist Parti AKEL’in lideri Dimitris Hristofyas, başkan seçilebilmek için Rum Devlet Başkanı Papadopulos’a verilen oylara muhtaç. Hızlı hareket eden Kasulides, Papadopulos’un partisi DİKO’ya Dışişleri Bakanlığı ile Meclis Başkanlığını teklif etti.

GÜNEY Kıbrıs’ta önceki gün yapılan başkanlık seçimlerinin ilk turuyla ilgili yorumlar ve önümüzdeki dönem neler yaşanacağıyla ilgili sorular ve yanıtlar şöyle:

Kıbrıslı Rumların yeni başkanı kim olacak?

Kasulides ve Hristofyas’ın hangisinin başkan seçileceğini eski lider Papadopulos ve yandaşı partiler belirleyecek çünkü her iki aday da Papadopulos’a verilen oylara muhtaç. İlk tur seçimlerinin hemen ardından harekete geçen DİSİ, onursal liderleri Glafkos Klerides’i araya koydu. DİSİ, Papadopulos’un partisi DİKO’ya destekleri karşılığında Meclis Başkanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nı önerdi. Dışişleri Bakanı olarak ise, DİKO’nun kurucusu eski Rum lider Spiros Kipriyanu’nun oğlu Marcus Kipriyanu’nun adı geçiyor. Kipriyanu halen Avrupa Komisyonu’nun sağlıktan sorumlu komiseri. Sağ parti olması nedeniyle Papadopulos’a destek veren küçük partilerin DİSİ ile daha kolay anlaşacağı ve Kasulides’in ikinci turda başkan seçileceği belirtiliyor. Kilisenin de Komünist Hristofyas yerine Kasulides’i tercih etmesi bekleniyor.

Kosova’nın seçimlere etkisi ne oldu?

Seçimler öncesinde yapılan tüm anketler, Papadopulos’un favori olduğu ve ikinci tura kalacağını gösteriyordu. Ancak son bir haftaya damgasını vuran Kosova’nın bağımsızlık ilanı, Rum halkının moralini bozdu. Özellikle Rusya’nın açık bir dille Kosova ile KKTC arasında bağ kurması, endişeye ve oyların Papadopulos’tan kaçmasına neden oldu.

PUTİN’İN KOSOVA ACİZLİĞİ KORKUTTU

Kıbrıs konusunda Rusya’ya neden güvenmediler?

Rum halkı özellikle Kosova konusunda Rusya’nın acizliğini gördü. Anketlerde 3’üncü sırada yer alan ve elenmesi beklenen Yiannakis Kasulides "AB ve Batı ile sıcak ilişkilerim var. Halkımı dünya ile barıştıracağım, hemen görüşmeleri başlatarak uzlaşmaz izleniminden kurtulacağız" diye oy isteyerek birinci sıraya taşındı. BM çerçevesinde görüşmelere başlama vaadinde bulunan Hristofyas da oyları topladı.

Rum yönetiminin politikası değişecek mi?

Seçimlerden kim galip gelirse gelsin Rum Yönetimi’nin Kıbrıslı Türklere yönelik tavrında bir yumuşama görülecek, çünkü her iki aday da başkan seçilmeleri halinde hemen KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile görüşme vaadinde bulundu. Her iki aday da BM görüşmelerinin hemen başlamasını istiyor.

ÜÇ SORUDA ANALİZ

Türkiye’ye, Rumları tanı baskısı artacak

Kıbrıs sorununa çözüm formülleri ne?

AKEL lideri Hristofyas, BM çerçevesinde iki kesimli iki bölgeli federasyondan yana. Ancak Türk askerinin adada olmayacağı, Türkiye kökenlilerin adadan ayrılacağı ve Rum göçmenlerin evlerine döneceği, Avrupa normlarına uygun bir çözüm istiyor. Kasulidis de Hristofyas ile benzer ifadeler kullanıyor. Papadopulos’tan farkları, pazarlık masasından kaçmamaları.

AB süreci Rum engelinden kurtulacak mı?

Türkiye’nin AB sürecinde artık elinde veto kartıyla dolaşan ve her konuda ’hayır’ cevabı veren bir Papadopulos bulunmayacak. Ancak her iki aday da Türkiye’ye karşı AB kartını bir koz olarak kullanacaklarını açıkladı. Yani talepler değişmeyecek. AB içinden, Türkiye’nin Rum yönetimi ile ilişkilerini normalleştirmesi (tanıması), limanlarını açması ve sembolik de olsa adadan asker çekmesine yönelik talepler artacak.

Hangi aday Türklerin çıkarına daha uygun?

Sağcı DİSİ’nin adayı Kasulides ile Papadopulos’a destek veren partiler el sıkışırsa, ortaya ’milliyetçi cephe hükümeti’ gibi bir formül çıkacak. Bu nedenle Rum yönetimi, her ne kadar imaj yenilese de Kıbrıslı Türkler ile Türkiye’ye karşı daha sert olacak. Komünist AKEL’in adayı Dimitris Hristofyas ise uzlaşmaya daha açık bir lider.

Talat, Papadopulos’un gitmesinden memnun

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Rum lider Tasos Papadopulos’un başkanlık seçimlerinin birinci turunda elenmesini memnuniyetle karşıladı. Talat Rum seçimleri ile ilgili yayınladığı yazılı mesajda, "Annan planının Planı’nın reddedilmesine öncülük eden Papadopulos’un birinci turu geçememesi, Kıbrıs sorunu ile ilgili görüşme sürecinde yaşanan tıkanıklıkların aşılabileceği umudunu doğurmuştur" dedi.