Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Rusya'nın Soçi kentinde yaklaşık 6 buçuk saat süren görüşmesinden, Suriye- Türkiye sınırının Suriye tarafı için ortak mutabakat metni çıktı.
Putin'le Erdoğan, ABD ile Türkiye'nin 17 Ekim'de üzerinde uzlaştığı mutabakata göre Tel Abyad ile Rasulayn arasında, 120 kilometrelik alanda, 32 kilometre derinliğinde oluşturulacak olan güvenli bölgenin uygulanmasına devam kararı aldı.
Bu durum mutabakat metnine "Tel Abyad ve Rasulayn'ı içine alan 32 km derinliğindeki mevcut Barış Pınarı Harekatı alanındaki yerleşik statüko muhafaza edilecektir." ifadeleriyle yansıdı.
Bu bölgeden YPG'lilerin çekilmesi için verilen süre bugün Salı akşamı 22: 00'de doluyor. Gazetecilere bilgi veren bir ABD'li yetkili, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) komutanı Mazlum Kobani'nin ABD Başkan Yardımcıs Mike Pence'e bir mektup yazarak tüm YPG'lilerin bu bölgeden çekildiğini haber verdi.
Mutabakat metnine yansıyan bir ifade de, 1998'de Suriye ile Türkiye arasında imzalanan Adana Anlaşması'nın uygulanacak olması ve bunun için Rusya'nın "kolaylaştırıcı rol oynaması":
"Her iki taraf Adana Anlaşması'nın önemini teyit eder. Rusya Federasyonu mevcut koşullarda Adana Anlaşması'nın uygulanmasını kolaylaştıracaktır."
Adana Anlaşması, "Suriye yönetiminin PKK ve uzantılarının kendi topraklarını kullanarak Türkiye'ye tehdit oluşturmasını önlemeyi" amaçlıyor ancak 2011'den bu yana fiilen uygulanamıyor. Putin'in Ocak ayında bu protokolü gündeme getirmesinin amacının Türkiye ile Suriye arasında diyaloğun başlatılması olduğu belirtiliyor.
Aynı mutabakat, tarafların bu taahhütlerin yerine getirilmesini sağlamak ve gözlemek için bazı mekanizmalar kurmasını da sağlıyor. Suriye ve Türkiye'nin üst düzey güvenlik yetkilileri arasında doğrudan telefon hattı kurulması, diplomatik temsilciliklerde güvenlik işleri için özel temsilcilerin atanması bunlardan sadece birkaçını oluşturuyor.
Mutabakat, Türkiye'nin Barış Pınarı Operasyonu'nu yürüttüğü Rasulayn ve Tel Abyad arasındaki yaklaşık 120 kilometrelik alanda ordusunu bırakmasını temin ederken, sınırın diğer bölümlerine Rusya ve Suriye güvenlik güçlerinin girmesini öngörüyor.
Bunun gerekçesi olarak da "YPG'nin 30 kilometre güneye çekilmesini sağlamak" veriliyor.
Bu işlerim 23 Ekim yani Çarşamba günü öğlen saatlerinde başlaması ve 150 saat sürmesi konusunda da uzlaşıldı:
"23 Ekim 2019, öğlen saat 12.00'den itibaren, Rus askeri polisi ve Suriye sınır muhafızları, Barış Pınarı Harekat alanının dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına, YPG unsurları ve silahlarının Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 km'nin dışına çıkarılmasını temin etmek üzere girecektir. Bu işlem 150 saat içinde tamamlanacaktır."
Mutabakatta aynı maddenin devamında, "aynı saat itibarıyla, mevcut Barış Pınarı Harekat alanı sınırlarının batısı ve doğusunda 10 km derinlikte Kamışlı şehri hariç Türk-Rus ortak devriyeleri başlayacaktır." ifadeleri yer aldı.
Bu ifadeye göre Rusya ve Suriye güvenlik güçlerinin sınırın 30 kilometre derinliğine kadar YPG'nin çekilmesini sağlamalarının ardından, 23 Ekim saat 12: 00'de başlayan 150 saatin bitişinde, Rasulayn-Tel Abyad arası ve Kamışlı dışında kalan sınır bölgelerinde, sınırın 10 kilometre derinliğine kadar Türkiye ve Rusya orduları, ortak devriye görevine başlayacak.
Soçi'de, YPG'nin Ağustos 2016'da ABD'nin de desteğiyle IŞİD'le savaşarak kontrolünü aldığı Menbic şehri ve Afrin'in güney doğusunda kalan, YPG'nin Suriye ordusu ve Rus askerleriyle birlikte varlığını sürdürdüğü Tel Rıfat'la ilgili de anlaşmaya varıldı.
Türkiye, YPG'nin Mebic'den çekilmesi için ABD ile uzun süren müzakereler yürütmüş ancak sonuç alamamıştı. 9 Ekim'de Barış Pınarı Harekatı'nın başlamasıyla birlikte ABD askerleri şehirden çekildi, Rusya ve Suriye birlikleri yerleşti. Ancak YPG varlığı devam ediyordu.
Türkiye'nin Ocak 2018'de başlayan Afrin operasyonunun Tel Rıfat'ı da kapsadığı, Türk yetkililer tarafından dile getirilmişti ancak buradaki Rus askeri varlığı, operasyonun buraya genişletilmesinin önüne geçmişti.
Soçi'de varılan mutabakatta, "Münbiç ve Tel Rıfat'tan bütün YPG unsurları silahlarıyla birlikte çıkarılacaktır." ifadeleri yer aldı.
Mutabakatta aynı zamanda tüm bu maddelerin sahada uygulamasını takip etmek için "müşterek bir denetim ve doğrulama mekanizması oluşturulacağı" belirtildi.
30 Ekim'de Cenevre'de başlayacak olan Anayasa Komitesi'nin çalışmalarına da son maddede değinilerek "bu faaliyetlerin destekleneceği" belirtildi.
Suriye'nin kuzeyinde Türkiye'nin ABD ile anlaşması üzerine bütün dünyanın merakla beklediği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirvesi dün Soçi'de gerçekleşti. Saat 13.27'de başlayan görüşme yaklaşık 6 buçuk saat sürdü. Görüşmede, SDG'nin 150 saat içinde 30 kilometre derinlikteki 'güvenli bölge'den çıkarılması konusunda anlaşma sağlandığı ve Türkiye ile Rusya güçlerinin ortak devriye yapması konusunda anlaşıldığı açıklandı.
Son Dakika › Dünya › Dünya'nın konuştuğu Soçi Mutabakatı'nın detayları: 32 kilometrelik güvenli bölgenin uygulanmasına devam edilecek - Son Dakika
Masaüstü bildirimlerimize izin vererek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Sizin düşünceleriniz neler ?