Muhsin Fahrizade: Suikastle öldürülen İranlı bilim insanı Tahran'da devlet töreniyle toprağa veriliyor

Cuma günü İran'ın başkenti Tahran yakınlarında suikast sonucu öldürülen İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade bugün devlet töreniyle toprağa veriliyor. Açık havada yapılan tören, devlet televizyonundan naklen yayımlanıyor.

Tahran'da ana caddeler, Fahrizade'nin büyük boy resimleri ve İran bayraklarıyla donatıldı.

Fahrizade'nin cenazesi askeri bir tören kıtası tarafından taşındı.

Törene Fahrizade'nin ailesinin yanısıra, üst düzey komutanlar ve İran Savunma Bakanı Emir Hatemi de katıldı.

İran, suikastten İsrail'i sorumlu tutarak misilleme tehdidinde bulundu.

İsrail'den ise resmi herhangi bir açıklama yapılmış değil.

1958 yılında İran'ın Kum kentinde doğan Fahrizade, fizik profesörüydü ve İran Savunma Bakanlığı'nın araştırma ve inovasyon biriminin başındaydı.

Cuma günü öldürülene kadar İran kamuoyu tarafından tanınan bir isim olmadığı anlaşılan Fahrizade buna karşılık İran'ın nükleer programını takip edenlerin bildiği bir kişiydi.

Suikaste dair bilinenler neler?

Tahran yakınlarındaki Davament bölgesinde düzenlenen saldırı ile ilgili bütün ayrıntılar açıklığa kavuşmuş değil.

İran Savunma Bakanlığı'nın açıklamasında, "Silahlı teröristler Muhsin Fahrizade'nin de içinde olduğu aracı hedef aldı. Korumalarıyla çatışmaya giren teröristlerin saldırısında ağır yalanan Fahrizade hastaneye kaldırıldı. Ancak sağlık birimlerinin müdahalesi yeterli olmadı ve Fahrizade yaşamını yitirdi" denildi.

Fars haber ajansı ise saldırının olduğu Absard kasabasında bir araçta patlama olduğunu bildirerek, görgü tanıklarının ifadesiyle "üç ya da dört teröristin öldürüldüğünü" aktardı.

İran medyası da saldırganların Fahrizade'nin aracına ateş açtığını bildirdi.

İran medyasında çıkan haberlerde ayrıca Tahran yakınlarında meydana gelen olayda bir bombalı araç kullanıldığı da kaydedildi.

İran Devrim Muhafızları'na yakın Sepah Cybery isimli sosyal medya hesabında, suikaste 12 kişinin katıldığı öne sürüldü.

Tepkiler ve iddialar neler?

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Cuma günkü suikast ile ilgili ilk açıklamasında hemen İsrail'e işaret etti.

Suikast ile ilgili İran Devlet Televizyonu'na konuşan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İsrail'i hedef alarak, "Küresel küstahlığın şeytani eli bir kez daha, gaspçı Siyonist rejim tarafından kanla kirletildi" dedi.

Ruhani, "Şehit Fahrizade suikasti, düşmanlarımızın içinde olduğun derin nefret ve sıkıntının da göstergesi. Onun şehadeti, ilerleyişimizi yavaşlatmayacak" mesajını verdi.

İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in askeri danışmanı Hüseyin Deghan da saldırının faillerinin "şimşek gibi vurulacağını" söyledi.

Hamaney de Cumartesi günü saldırı ile ilgili paylaştığı mesajda, "faillerin kesin şekilde cezalandırılacağını" kaydetti.

Devrim Muhafızları'ndan yapılan açıklamada ise İran'ın bu saldırının intikamını alacağı söylendi.

Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami Twitter'da paylaştığı mesajda, saldırıdan İsrail'i sorumlu tutarak, "Şimdiye kadar hiçbir saldırıyı yanıtsız bırakmadığımızı gösterdik" dedi.

Suikast ile ilgili haberinde New York Times gazetesi, üç ayrı Amerikalı yetkilinin, saldırının arkasında İsrail'in olduğunu söylediğini yazdı.

Gazete haberinde, ABD'nin önceden saldırı hakkında ne kadar haberdar olup olmadığının net olmadığını da duyurdu.

Suikastten saatler sonra İsrail'den ilk açıklama iseYerleşim Birimleri Bakanı Tzachi Hanegbi'den geldi. Hanegbi, "Suikasti kimin işlediğine dair hiçbir fikrim yok. Sorumlu olduğum için dudaklarım mühürlü değil, gerçekten hiçbir fikrim yok" dedi.

Fahrizade ne kadar önemliydi?

Fahrizade, İran'ın nükleer bilimcileri arasında en çok tanınandı ve Devrim Muhafızları Ordusu'nda da üst düzey göreve sahipti.

İsrail'in açıkladığı gizli belgelerde, İran'ın nükleer programının başında da Fahrizade'nin bulunduğu kaydediliyordu.

2015'te New York Times gazetesi, Fahrizade'yi İkinci Dünya Savaşı sırasında ilk atom bombasını geliştiren Manhattan Projesi'nin başındaki J. Robert Oppenheimer'a benzetmişti.

2014 yılında Reuters haber ajansına konuşan bir diplomat, "Eğer İran uranyum zenginleştirme programını sürdürürse, Fahrizade İran bombasının babası olarak bilinecek" demişti.

Fahrizade'nin ismi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun 2018'de İran'ın nükleer programıyla ilgili yaptığı sunumda da öne çıkmıştı. Netanyahu, Fahrizade'nin ismini anıp "Bu ismi unutmayın" demişti.

2010 ve 2012 yılları arasında dört İranlı nükleer bilimci suikaste uğramış ve Tahran yönetimi bu eylemlerden İsrail'i sorumlu tutmuştu.