MİT, Lev Troçki'nin Büyükada sürgününe ilişkin istihbarat raporlarını yayımladı

MİT resmi internet sitesine, "Özel Koleksiyon" sekmesi başlığı altında yer alan "belgeler" kısmında yayımlanan istihbarat raporlarına bir yenisini ekledi.

Rapor , Bolşevik siyasetçi Lev Troçki'nin 1929-1933 arasında İstanbul Büyükada'da sürgün hayatı yaşadığı sırada Sovyetler Birliği İstihbaratı tarafından izlenmesine ve bu durumun Milli Emniyet Hizmeti Riyasetine (MAH) bildirildiğine dair hazırlanan İstanbul Bölge Amiri Aziz Hüdai Bey imzalı istihbarat raporu oldu.

ADIM ADIM İZLEMİŞLER

Söz konusu 16 Ocak 1932 tarihli raporda Troçki'nin adım adım izlendiği anlaşılırken; şu ifadeler yer aldı: "Ermenice tercümanımız ... efendi bize karşı vaziyetini düzeltmek için çalışmaya başlamıştır. Serkis'in vazifesini görmekte olan ve raporlarımızda G.P.U. ajanı olarak ismi geçen Davranof ile temasa gelmiştir. Davranof ilk vazife olarak şu teklifte bulunmuştur; 'Troçki'yi yakından takip etmek istiyoruz. Yanına kimler geliyor, kendisi nerelere gidiyor ve kimlerle görüşüyor, evinde en ziyade ne gibi işlerle uğraşıyor, nerelerle ve kimlerle muhabere ediyor?'

Talimatımız mucibince ajanımız bu hizmeti kabul etmiştir. Davranof, Troçki'nin muhafaza ve tarassuduna memur olanların isimlerini ve bunlardan hangisinin elde edilmiş olduğunu sormuştur. Bidayette ajanımız bu sualin usule mugayir olduğunu ileri sürerek bir cevap vermemiş ise de yine talimatımıza tevfikan bunu da kabul etmiştir. Davranof'a bir isim ve bir vasıta göstereceğiz. Onlar herhalde bu vasıtayı tahkik veyahut ajanımızı büsbütün atarak vasıtayı elde etmeye çalışacaklardır. Bu suretle Davranof'un bazı adamlarını tanımak ve ne yapmak istediklerini anlamak mümkün olacaktır."

"VERECEĞİ PARA VE DİREKTİFLER BİZİM İÇİN YENİ BİR ŞEBEKE KEŞFİ OLACAKTIR"

Raporda Davranof'un söylediği sözlere de yer verildi. Buna göre MAH personelinin konuyla ilgili şu ifadeleri yer aldı:

"Troçki adada iken muhafızlar arasında Salih Efendi ismindeki polis de bulunmuştur. Fakat Troçki ile beraber Kadıköy'e gelmemiştir. İngiltere'den geleceğini bildirdiği adamla gelmiştir. İsmi Osias Rosenzweig'dir. Bununla birlikte bir de Raymond Mouliniere isminde bir Fransız gelmiş ve her ikisi Troçki'nin evine inmişlerdir. Birincisi doğuş itibarıyla İngiliz ise de tab'a itibarıyla Alman'dır.

Musiki muallimi olduğunu söylemektedir. İkincisi Fransız'dır, mükemmel Türkçe ve Rumca konuşmaktadır. Bunların ne için geldikleri ve ne için Troçki'nin evinde kaldıkları henüz anlaşılamamıştır. Davranof'a ajanımız vasıtasıyla Troçki'ye dair bazı malumat vereceğiz. Vereceği para ve direktifler bizim için yeni bir şebekenin keşfine esas olacaktır. Arz eylerim efendim."