Koronavirüs: İtalya'da karantina sonrası ikinci aşamada 'bağışıklık sertifikası' tartışması

Avrupa'da koronavirüs salgınından ilk etkilenen ülke olan İtalya'da, karantina tedbirlerinin ilk sonuçlarının görülmeye başlanması üzerine "ikinci aşamaya" geçiş ihtimalleri değerlendiriliyor.

Bir aydır "kapalı" olan ülkede kademeli olarak bazı aktivitelere dönülmesi anlamına gelen ikinci aşamada, antikor testlerine dayalı "bağışıklık sertifikasına" başvurulması da gündemde.

16 binin üzerinde Covid-19 ölümüyle İtalya, bugüne kadar dünya genelinde en fazla ölümün kayıtlara geçtiği ülke konumunda. Kuzey bölgelerde Şubat sonundan, ülke genelinde ise 10 Mart'tan bu yana uygulanan karantina tedbirleri ise salgın eğrisinde "düzlük şeklinde bir zirveye" (plato) ulaşılmasını sağladı.

Son birkaç günün verileri, yeni vaka sayısındaki artışın yavaşladığını, hastanede ve yoğun bakımda tedavi görenlerin sayısının azaldığını gösteriyor.

Virüsün yayılma hızında ve ölümlerde katlanarak artışın durmasıyla, yaklaşık bir aydır süren karantina tedbirlerinin aşamalı olarak hafifletilmesi ele alınmaya başladı. Karantina tedbirleri bir anda kaldırılırsa salgının yeniden hızlanmasından endişe ediliyor.

Başbakan Giuseppe Conte ve Sağlık Bakanı Roberto Speranza, karantina ile "normal yaşama dönüş" arasındaki bu evreyi "ikinci aşama" olarak adlandırıyor. "Üçüncü aşama" olarak anılan "normal yaşama dönüşün" ise ancak bir koronavirüs aşısı ile mümkün olabileceği belirtiliyor.

"İkinci aşamanın" mümkün kılınması için değerlendirilen seçenekler arasında, koronavirüsü kaptıktan sonra iyileşen ve virüse karşı bağışıklık geliştirenlerin belirlenmesi amacıyla antikor testlerine başvurulması da yer alıyor.

Antikor testleri uygulama aşamasına geçerse, koronavirüs bağışıklığı kazananlara bir "sertifika" verilmesi ve bu "bağışıklık sertifikasına" sahip olanların işlerine ve sosyal yaşama dönebilmesi mümkün olacak.

İtalyan basınında bugün yer alan haberlere göre bir İtalyan biyoteknoloji şirketi tarafından üretilen antikor testlerinin iki hafta içinde kullanıma hazır olması bekleniyor.

Corriere della Sera gazetesinin haberine göre Pavia kentindeki San Matteo Polikliniği'nde yapılan çalışmalar sonucunda bir saat içinde sonuç veren antikor testleri üretildi. Bu testlerin günde 500 bin kişiye yapılabileceği ve maliyetinin 5 euro'nun altında olacağı belirtildi. Gazete, bu testin iki hafta içinde sertifika almasının beklendiğini yazdı.

Corriere della Sera, Çin'den gelen benzer testlerin güvenilirliğinin şüpheli olduğunu da vurguladı.

Siyaset dünyasından antikor testleriyle "bağışıklık sertifikası" uygulamasına geçilmesine destek mesajları gelse de bilim insanları bu testlerle ilgili belirsizliklere dikkat çekiyor.

Kanda antikor tespit edilmesinin koronavirüse karşı bağışıklık işareti olup olmadığının ve olası bir bağışıklığın ne kadar sürdüğünün net olarak bilinmemesi bu belirsizliklerin başında geliyor.

Il Sole 24 Ore gazetesinin haberine göre İtalyan hükümeti, antikor testleriyle ilgili nihai bir karar için bilim kurulunun değerlendirmesini bekliyor. Bazı bölge yönetimleri ise merkezi hükümetin kararını beklemeden bu yönteme başvurmayı planlıyor.

Kuzeydeki Veneto bölgesinin başkanı Luca Zaia, ilk aşamada bölgedeki sağlık personelinden başlamak üzere antikor testine başvuracaklarını açıkladı. Zaia, "Bir düşünün, bağışıklık kazandıklarını gösteren sertifikaya sahip olanlar rahatça işlerine gidebilir" dedi.

Eski başbakanlardan Matteo Renzi de antikor testiyle bağışıklık kazandığı tespit edilenlerin "serbestçe dolaşmasına" izin verilmesi çağrısı yaptı. Renzi "Ülkeyi nasıl yeniden açacağımızı da düşünmek zorundayız. Antikor geliştirenler serbestçe dolaşabilmeli. Bu, hem iyileşen ve koronavirüs testinden iki kez negatif çıkanlar için geçerli olmalı hem de antikorları gösteren serolojik testi yapanlar için geçerli olmalı" diye konuştu.

Öte yandan, antikor testleriyle bağışıklık kazandığı belirlenenlerin çalışma hayatına dönmesi fikri kabul görürse, etik tartışmalarını da beraberinde getirmesi muhtemel görünüyor.

Paris Descartes Üniversitesi'nden Felsefe Profesörü Michela Marzano, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada antikor testlerinin bu amaçla kullanılmasını değerlendirirken "Bu, insanlığı güçlüler ve zayıflar şeklinde ikiye ayırmak gibi olur" dedi.

Ancak Marzano, burada amacın "zayıflara karşı ayrımcılık yapılması değil, onların korunması" olduğunu savundu.