Kaddafi Çiftliğe Çadır da Kurar

Uluslararası topluma muhteşem bir dönüş yapan Libya, dünyanın en makbul devletlerinden biri haline geldi.

Kaddafi’nin Fransa ve İspanya’da krallar gibi ağırlanmasının ardından Libya, yeni yılda BM Güvenlik Konseyi’nin dönem başkanlığını üstlendi. Washington’ın yeni yıldaki ilk önemli konuğu ise Libya Dışişleri Bakanı Şalgam oldu. Libya, yakında Kaddafi’nin çadırını ABD’ye taşımayı umuyor. Bush Yönetimi ise şimdilik mesafenin korunmasından yana.

ESKİ kabahatlerini kabul eden Libya, uluslararası topluma hızlı bir dönüş yaptı. Muammer Kaddafi, çadırını Avrupa başkentlerine taşımakla kalmadı Libya, yeni yılda BM Güvenlik Konseyi’nin dönem başkanlığını da üstlendi. Dışişleri Bakanı Abdülrahman Şalgam ise önceki gün 35 yıl aradan sonra Washington’u ziyaret eden ilk Libyalı diplomat oldu. Her gittiği yere Bedevi çadırını da götüren Kaddafi, ABD’den davet bekliyor. ABD ise şimdilik mesafeli.

2006 yılına kadar ABD’nin terörü destekleyen ülkeler listesinde yer alan Libya’nın geri dönüşü 2003 yılında kitle imha silahlarının üretiminden vazgeçmesi, 1988 yılında Lockerbie üzerinde gerçekleşen PanAm uçak faciası ve 1986 yılında Almanya’da bir diskoya düzenlenen saldırıyı üstlenmesiyle başladı. Libya Lockerbie kurbanlarının ailelerine 10’ar milyon dolar ödemeyi kabul etti. Geçen yaz Fransa’nın girişimiyle yıllardır Libyalı çocuklara AIDS bulaştırdıkları gerekçesiyle alıkonulan Bulgar hemşireleri de serbest bırakınca Avrupa’nın en gözde ortaklarından biri haline geldi.

Geçen ay milyar dolarlık bir alışveriş listesiyle Paris’e giden Kaddafi, çadırını Paris’in göbeğine kurmakla kalmadı, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile "insan hakları ihlallerini" konuşmadıklarını belirterek evsahibini yalancı çıkardı. Elysee Sarayı, ticari çıkarlar uğruna Kaddafi’nin sözlerini yutmak zorunda kaldı. Libya lideri, sonrasındaki İspanya ziyaretinde de el üstünde ağırlandı.

GÜVENLİK KONSEYİ BAŞKANI

Gelelim Atlas Okyanusu’nun karşı kıyısına. Libya’nın BM Güvenlik Konseyi dönem başkanı olmasının ardından Dışişleri Bakanı Abdülrahman Şalgam’ın Washington ziyareti başladı. Şalgam, 35 yıl aradan sonra ABD başkentini ziyaret eden ilk bakan. Önceki gün öğle yemeğinde Lockheed Martin, Boeing, Northrop Grumman, Occidental Petroleum ve Raytheon’un yöneticileriyle bir araya geldi. Şalgam dün ise ABD’li mevkidaşı Condoleezza Rice ile buluştu. İnsan hakları örgütleri, Rice’a buluşmada Libya’daki muhalif tutukluların serbest bırakılmasını gündeme getirmesi için baskı yapıyordu.

Siyasi gözlemcilere göre Libya, ABD ile diplomatik ilişkilerin yavaş ilerlemesinden rahatsız. Columbia Üniversitesi’nden Ortadoğu uzmanı Lisa Anderson, "Libyalılar biraz sabırsız. Diplomatik ilişkilerin tamamen normalleşmesini, muhtemelen de Muammer Kaddafi’ye davet yollanmasını istiyorlar. Bu olası değil. Onlara göre Washington ayak diretiyor, onlar ise daha ciddi, üst düzey birşey bekliyorlar" diyor.

ABD ise anlaşılan bir süre daha Libya ile mesafeyi koruma taraftarı. Nitekim, Libya Dışişleri Bakanı Şalgam, resmi görüşme yapamadığı Beyaz Saray’a turistik gezi yapmakla yetindi. Libya’nın tesellisi ise ABD Dışişleri Bakanı Rice’ın bu yıl içinde Trablusgarb’a gideceğine dair iddiaların giderek güçlenmesi oldu. Uluslararası toplumun yeni gözdesi Kaddafi’nin ziyareti ABD Başkanı Bush’un görev süresi sonuna yetiştirilebilir mi, hep birlikte göreceğiz.

Bilgi notu

ABD Başkanı George W.Bush, konukları için ayrı protokol uyguluyor. Rutin temaslar Beyaz Saray’da gerçekleşiyor. Konukların önem derecesine göre de kabul şekli değişiyor. Bu sıralama da enazdan en çoğa olmak üzere şöyle; Beyaz Saray’da resmi akşam yemeği daveti, başkanlık sayfiye konutu Camp David’de ağırlama, Bush’un Teksas’taki çiftliğine davet.