İskoçya Özerk Yönetimi Başbakanı Hamza Yusuf istifa etti

İskoçya Özerk Yönetimi Başbakanı ve bağımsızlık yanlısı İskoç Ulusal Partisi'nin (SNP) lideri Hamza Yusuf bugün Başbakanlık konutu Bute House'tan yaptığı açıklamayla istifa ettiğini duyurdu.

Geçen hafta İskoç Yeşiller Partisi ile iki yılı aşkın süredir devam eden iktidar paylaşımı anlaşmasını sona erdiren Yusuf'un son günlerde istifa etmesi için baskı artıyordu.

Yusuf'un koalisyonu sonlandırma kararı, iki partinin İskoçya'nın iklim hedefleri ile toplumsal cinsiyet politikalarındaki anlaşmazlığından sonra geldi.

İskoç Parlamentosu'ndaki muhalefet partileri hafta sonu başbakana ve SNP hükümetine yönelik güven oylaması yapılması için teklif sundu.

Azınlık hükümetine liderlik edebilmek için destek bulmakta zorlanan Yusuf ise muhalefet partilerine yazarak "ortak bir zemin" bulma çağrısı yaptı.

Bugün istifasını sunan Yusuf, iktidarı elinde tutmak için ilkelerinden ödün vermeyeceğini söyledi.

Bir anlaşma yaparak güven oylamasını kazanmasının "kesinlikle mümkün" olduğunu belirten Yusuf, hafta sonu pozisyonu üzerine düşündükten sonra devam etmemeyi tercih ettiğini paylaştı.

Yusuf, "Sevdiğim ülkenin, ailemi büyüttüğüm ülkenin ve evim diyebileceğim tek ülkenin başbakanı olmanın ne kadar büyük bir onur olduğunu anlatamam" diye konuştu.

Göreve gelecek kişinin çocuk yoksulluğu ve ayrımcılıkla mücadele de dahil olmak üzere öncelik verdiği konularda mücadele etmeye devam edeceğinden hiç şüphesi olmadığını söylen Yusuf, bundan sonraki süreçte milletvekili olarak "duyulmayan kişilerin sesi" olma söz verdi.

İngiltere Başbakanlık Ofisi, Yusuf'un konuşmasının ardından yeni yönetimle ekonomi ve enerji gibi önemli alanlarda işbirliği yapacağını belirtti.

İktidar koalisyonu neden bozuldu?

Hamza Yusuf'un İskoç Yeşiller Partisi ile güç paylaşımını sona erdirme kararı, SNP'nin 2030 iklim hedeflerini ve toplumsal cinsiyet politikalarını rafa kaldırma kararının ardından geldi.

Hükümetin kararına tepki gösteren Yeşiller, Yusuf'u "gelecek nesilleri satmakla" suçladı.

Yeşiller Partisi'nin SNP ile iktidarda kalıp kalmama konusunda oylama yapması bekleniyordu.

Ancak Yusuf Cuma günü, 2021'de yapılan seçimin ardından iki parti tarafından imzalanan anlaşmanın feshedildiğini duyurdu.

Yaptığı açıklamada Yeşiller Partisi'ne hükümete katkılarından dolayı teşekkür eden Yusuf, koalisyonun İskoç hükümetine istikrar sağlamak için oluşturulduğunu, ancak "anlaşmanın artık parlamentoda istikrarı garanti etmediğini" söyledi.

Hamza Yusuf kimdir?

Mart 2023'te yemin ederek göreve başlayan İskoçya'nın ilk Müslüman başbakanı Hamza Yusuf bundan önce İskoçya Sağlık Bakanı'ydı ve 2012'den bu yana özerk yönetimde adalet bakanlığı ve ulaştırma bakanlığı da yapmıştı.

Hamza Yusuf'un babası Pakistan kökenli ve İskoçya'ya 1960'larda göç etti. Annesi ise Kenya'da Güney Asyalı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Yusuf da geçmişte sık sık ırkçılıkla karşı karşıya kaldığını söylemişti.

Göreve geldikten sonra Yusuf, İskoçya Özerk Yönetimi Başbakanı olarak hizmet etmenin, hayatının "en büyük ayrıcalığı ve onuru" olacağını söylemiş, "Bu, ailemin en çılgın hayallerinin ötesinde" demişti.

İskoçya'nın bağımsızlığa her zamankinden fazla ihtiyaç duyduğunu savunan Yusuf, Birleşik Krallık'tan ayrılmaya karşı çıkanları da bağımsızlığa ikna edeceğini söylüyordu.

2014'te rakipsiz şekilde Alex Salmond'ın yerine geçen eski başbakan Nicola Sturgeon ise İskoçya Ulusal Partisi'ni bölgedeki en hakim siyasi partiye dönüştürmüştü.

Ancak son yıllarda, özellikle bağımsızlık mücadelesinde en iyi stratejinin ne olduğuna yönelik tartışmalar SNP'yi bir nebze de olsa yıpratmış, Sturgeon görevi bırakma kararı almış, 2004'ten bu yana ilk kez üyelerin katıldığı bir oylamayla partinin liderliği için seçim yapılmıştı.

Aralık'ta Erdoğan'la görüşmüştü

Hamza Yusuf, Kasım ayında Birleşik Arap Emirlikleri'nde düzenlenen İklim Zirvesi (COP28) kapsamında yanında İngiltere Dışişleri Bakanlığı görevlileri olmadan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşme yapmıştı.

Yusuf sosyal medya paylaşımında, Erdoğan ve Lübnan Başbakanı ile iklim krizinin yanı sıra Gazze’de yaşananları da görüştüklerini belirterek acil ve kalıcı bir ateşkes için çağrıda bulunmuştu.

Ancak Yusuf'un Londra'yı devre dışı bıraktığını söyleyen İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, İskoçya başbakanının İngiltere hükümetinin tavrıyla çeliştiğini ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nda kaygı yarattığını söylemişti.