İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çin hükümetinin camileri yıktığını açıkladı

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) yeni bir raporunda Çin'in camileri kapattığı, yıktığı ve başka amaçlar ile yeniden kullanıma sunduğunu söyledi.

HRW, baskının Çin'de İslam'ın uygulanmasını engellemeye yönelik "sistematik çabanın" bir parçası olduğunu söyledi.

Resmi olarak ateist olan ancak dini özgürlüğe izin verdiğini söyleyen Çin'de 20 milyona yakın Müslüman yaşıyor.

Ancak gözlemciler, son yıllarda dine yönelik organizebaskıların arttığını ve Pekin'in daha fazla kontrol arayışına girdiğini söylüyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Çin direktör vekili Maya Wang, "Çin hükümetinin camileri kapatması, yıkması ve başka amaçlarla kullanması, Çin'de İslam'ın uygulanmasını engellemeye yönelik sistematik çabanın bir parçası" dedi.

Rapor, Çin'in kuzeybatısındaki Sincan bölgesindeki Uygur Müslümanlarına yönelik sistematik insan hakları ihlallerine ilişkin artan kanıtları takip ediyor. Pekin taciz suçlamalarını reddediyor.

Çin'deki Müslümanların çoğu, Sincan, Çinghay, Gansu ve Ningxia'yı kapsayan ülkenin kuzeybatı kesiminde yaşıyor.

HRW'ye göre, Ningxia özerk bölgesindeki Müslüman çoğunluklu Liaoqiao köyündeki altı camiden üçünün kubbeleri ve minareleri söküldü. Geri kalanların ana ibadethanelerinin yıkıldığı belirtildi.

HRW tarafından elde edilen uydu görüntüleri, Liaoqiao köyündeki bir caminin yuvarlak kubbesinin Ekim 2018 ile Ocak 2020 arasında Çin tarzı bir pagoda ile değiştirildiğini gösteriyor.

Çinli Müslümanlar üzerine uzman Hannah Theaker BBC'ye, Ningxia'da yaklaşık 1.300 caminin 2020'den bu yana kapatıldığını veya dönüştürüldüğünü söyledi. Bu sayı bölgedeki toplam cami sayısının üçte birine tekabül ediyor.

Çin'in lideri Xi Jinping yönetimindeki Komünist Parti, dini kendi siyasi ideolojisi ve Çin kültürüyle uyumlu hale getirmeye çalıştı.

Çin'de iki büyük Müslüman etnik grup var. Huiler, Tang Hanedanlığı döneminde 8. yüzyılda Çin'e gelen Müslümanların soyundan geliyor. İkinci grup ise çoğunluğu Sincan'da ikamet eden Uygurlardır. Bağımsız bir düşünce kuruluşu olan Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü tarafından hazırlanan bir rapora göre, Sincan'daki camilerin yaklaşık üçte ikisi 2017'den bu yana hasar gördü veya yıkıldı.

ABD merkezli Hui aktivisti Ma Ju'ya göre, camilerdeki dış unsurlar kaldırıldıktan sonra yerel yönetimler, abdest salonları ve vaiz kürsüleri gibi dini faaliyetler için gerekli olan tesisleri de kaldıracak.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün raporunda, "İnsanlar camilere gitmeyi bıraktığında yetkililer bunu camileri kapatmak için bir bahane olarak kullanacaklar" dedi.