İngiltere'de Suriye Konusunda Türkiye ile Pakistan Arasındaki "Benzetmeler" Tartışılıyor

Suriye kriziyle ilgili olarak Türkiye ve Pakistan arasında yapılan "benzetmeler", tartışma konusu olmayı sürdürüyor.

İndependent gazetesinin tanınmış yazarı Orta Doğu uzmanı Robert Fisk'in Eylül ayında kaleme aldığı bir analizde "Suriye krizinde Türkiye'nin Pakistan'ın rolünü üstlenerek Suriyeli muhaliflere silahların aktarılmasında kullanıldığını ve Suriye'deki Mücahitler için bir dinlenme merkezi haline geldiğini" öne sürdükten sonra "Türkiye Orta Doğu'nun yeni Pakistan'ı mı olacak?" sorusunu sorması ile başlatılan tartışmalar BBC tarafından yansıtılıyor.

Fisk'in bu yazısından sonra bu konunun hem uzmanlar hem de sosyal medya kullanıcıları tarafından dönem dönem tartışıldığına dikkat çeken BBC, Pakistanlı uzmanların görüşlerine başvurdu.

BBCTürkçe'ye konuşan uzmanların bazıları Türkiye'nin bu bağlamda Pakistan'la eşleştirilmesini gerçekçi bulurken, bazılarına göre ise benzetme yersiz.

Habere göre, uzmanların üzerinde uzlaştıkları konuysa komşu bir ülkedeki silahlı radikal İslamcı gruplara verilen olası desteğin, ilerleyen dönemlerde desteği veren ülkenin güvenliği ve istikrarına büyük zarar vereceği yönünde.

-"MÜCAHİTLERE DESTEK PAKİSTAN'I RADİKAL İSLAM'A ÇEKTİ"-

BBC Urdu Servisi'nden deneyimli Pakistanlı gazeteci Saqlain İmam, mücahitlere verilen desteğin Pakistan'ı nasıl etkilediğini anlatırken "Bu, Pakistan ordusu ve devleti açısından bir ters tepki yarattı. Pakistan ordusu ve Pakistan devletinin kendisi radikalleşti, doktrin anlamında Cihatçı oldu. Pakistan toplumu ve medyası da radikalleşti, ülkedeki sol ve liberaller marjinalleşti" dedi.

Pakistan kökenli tanınmış Britanyalı aydın Tarık Ali de, Pakistan'ın Afganistan savaşındaki tutumunun bedelini ağır bir şekilde ödediğini vurgularken "1970'lerin sonunda ABD, Afganistan'da Sovyetler Birliği'ne karşı mücadele ederken Afganistan'daki dini gruplar ve Pakistan'ın askeri istihbaratıyla Cihad'ı başlattı. Bunun sonucu feciydi çünkü bu grupların birçoğu ülkede hâlâ da aktif durumdalar" şeklinde konuştu.

Türkiye siyasetini de yakından takip eden ve belli aralıklarla Türkiye'yi ziyaret ettiğine dikkat çekilen Pakistanlı yazar Farrukh Sohail Goindi ise, Afganistan'daki radikal İslamcılara verilen desteğin Pakistan'ın politik sistemini tamamen değiştirdiğini ve Pakistan bu savaşın kurbanı olduğunu düşünüyor.

-"BENZERLİKLER DE VAR FARKLILAR DA"-

Saqlain İmam, Türkiye ile Pakistan arasında "benzerlikler olduğu kadar farklıklar da olduğunu" savunurken Suriye'nin işgal edilmiş bir ülke olmaması, dünyada bir Soğuk savaşın bulunmaması, Türkiye ve Pakistan'ın siyasi yaşamındaki farklılıkların altını çiziyor.

Bu yüzden İman, Türkiye'nin birebir Pakistan gibi bir süreç yaşamayabileceğini ayrıca Türkiye'nin Kürt sorunu gibi özgül sorunları olduğunu söylüyor.

Farrukh Sohail Goindi ise, geçen ay Türkiye'ye gittiğini ve Türkiye'nin Suriye politikası üzerine tam da Pakistan deneyimini hatırladığını söyledikten sonra Türkiye'nin destek verdiği iddia edilen radikal İslamcı grupların Suriye savaşının bitiminde "Türkiye'yi hedef alacağını, bu anlamda bir Pakistanlaşmanın yaşanacağını" öne sürdü.

-"TÜRKİYE PAKİSTAN OLMAZ"-

Tarık Ali ise "Türkiye Pakistan olur" savını öne sürmenin çok doğru olmayacağı görüşünü dile getirirken iki ülke arasında farklılıklar olduğunu belirterek "Türkiye'nin Pakistanlaşması argümanı konusunda ikna olmuş değilim. Açık olarak iki ülke farklı kökenlere sahip ve farklı şekilde işliyor" sözlerini kullandı. Ali şunları da söyledi:

"Pakistan o dönemde askeri bir diktatörlük tarafından yönetiliyordu ve çok açık olarak Amerikalılar adına hareket etti. Bugünkü Türkiye hükümetiyse bir askeri yönetim değil seçilmiş bir İslamcı hükümet. Türkiye'de yönetim ülkenin halkı tarafından düşürülebilir ama Pakistan'da düşürülemezdi".