Çin Ordusu'na Karşı Yürek ve Sopa

Sincan Özerk Bölgesi’nde en az 156 Uygur Türkü’nün öldürüldüğü olaylar, halen durulmadı. Önceki gece de 300 kadar Han Çinlisi, güvenlik kordonunu yarıp Uygurların evlerine saldırdı ve 50 yaşındaki bir Uygur’u dövdü. 200 kadar Uygur, dün Urumçi’de son saldırıları protesto ederken, Çin askerleri şehre akmaya başladı. Şehir merkezinde, 20-30 kişilik takımlar halinde gruplanan askerler, "Vatanı savun, halkı savun" sloganlarıyla geçit resmi yaptılar.

Rabiya Kadir: Sorumlu ben değilim

ÇİN’in batısında, Uygur Türkleri’nin çoğunlukta olduğu Sincan (Doğu Türkistan) Özerk Bölgesi, günlerdir süren etnik şiddet olaylarının ardından dün binlerce Çin askerinin başkent Urimçi’ye girmesiyle duruldu.

Çin Devlet Başkanı Hu Jintao da, İtalya’daki G8 zirvesine katılmaktan vazgeçip olaylar üzerine ülkesine döndü. Jintao’nun dönüşü için "Sincan’daki düzenin bozulması" gerekçe gösterildi.

300’e karşı tek

Uygur genç kızlarını taciz eden bir grup Çinliyi dövdüğü iddia edilen iki Uygur’un öldürülmesi üzerine, 2000 Uygur, pazar günü Urumçi’nin Halk Meydanı’nda toplanmış, Çin polisinin sert müdahalesinin ardından en az 156 kişi ölmüştü. Han etnik grubuna mensup binlerce Çinli, iki gündür sokaklara dökülerek yoldan geçen Uygurları dövmüş, evlerine, dükkanlarına ve camilere saldırıda bulunmuştu.

Önceki gece de 300 kadar Han Çinlisi, güvenlik kordonunu yarıp Uygurların evlerine saldırdı ve 50 yaşındaki bir Uygur’u dövdü. 200 kadar Uygur, dün Urumçi’de son saldırıları protesto ederken, Çin askerleri şehre akmaya başladı.

Neden üç gün sonra

Polisin Uygur mahallelerini korumakta yetersiz kalması üzerine, binlerce Çin askeri şehre sevkedildi. İngiliz The Times gazetesi muhabiri, Urumçi’nin girişinde, 30’dan fazla askeri kamyon ve her birinin arkasında iki düzine asker gördüğünü bildirdi. Zırhlı araç destekli güvenlik güçlerinin, özel donatımlı ve ateş açmaya hazır olduğu gözlendi.

Şehir merkezinde, 20-30 kişilik takımlar halinde gruplanan askerler, "Vatanı savun, halkı savun" sloganlarıyla geçit resmi yaptılar. Gazeteye konuşan Run adlı bir Han Çinlisi, "Bunu destekliyoruz. Hükümetin asker takviyesi yapması üç gün aldı. Neden böyle geciktiler" dedi. Dün az sayıda Çinli sivil, ellerinde basit silahlarla sokaklarda yürürken görüldü. Dünya Uygur Kongresi lideri Rabia Kadir ise, Wall Street Journal Asia’ya yazdığı makalede, pazar gecesi polis ateşi ya da dayağı yüzünden 400 Uygur’un öldüğünü savundu. Kadir, olayların başta Kaşgar olmak üzere Doğu Türkistan’ın diğer bölgelerine yayıldığını kaydetti ve Uygurları hedef alan güvenlik önlemlerini kınadı.

Rusya’dan Çin’e destek

Rusya Dışişleri Bakanlığı, "Ayrılıkçı sloganlarla etnik hoşgörüsüzlüğü tahrik ederek karmaşayı çıkaran kişiler vatandaşlara saldırıp dövdüler, arabaları devirip yaktılar, dükkanları ve binaları yağmaladılar" açıklaması yaptı. Bölgeyi "Çin’in ayrılmaz parçası" ve olayları "Çin’in iç işi" diye niteleyen Moskova, Pekin’e tam destek verdi.

ABD: Endişeliyiz

Washington ise ihtiyatlı bir açıklama yaptı. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton, "etnik çatışmalardan derin endişe duyduğunu " söyledi. Clinton, mevcut durumu anlamaya çalıştıklarını belirterek, en önemli konunun şiddetin sona erdirilmesi olduğunu dile getirdi ve itidal çağrısı yaptı.

Çin’in, yakalanan binlerce kişiden, elebaşı olduğuna hükmedilenleri idam etmesi bekleniyor.

Olayları bir avuç bölücü çıkardı

ÇİN’İN Ankara Büyükelçiliği Urumçi’de yaşanan olaylar için, "Olaylar Sincan’ı Çin Halk Cumhuriyeti’nden ayırmak isteyen bir avuç bölücü tarafından kışkırtılıp organize edilmiştir" savunmasını yaptı. Büyükelçilik’ten dün yapılan yazılı açıklamada özetle şunlar yer aldı: "26 Haziran’da Sincan köken