Beyrut patlaması: Macron'dan Lübnan Yardım Konferansı'na ev sahipliği teklifi

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Lübnan'a yönelik yardım için Ekim ayı ortasında ikinci bir yardım konferansı düzenlemeyi teklif etti.

Macron, ekonomik krizle boğuşan ve 4 Ağustos'ta yaşanan patlamada büyük zarar gören Lübnan'ın geleceği için önümüzdeki 6 haftanın çok önemli olduğunu söyledi.

Ülke liderlerinin bir an önce hükümet kurmaları için Lübnan'ı ziyaret eden Macron, yolsuzluk ve kötü yönetimle mücadele için reformların gerekli olduğunu ifade etti.

Masada ne var?

Fransız Lider Macron, felaketten sonraki ikinci ziyareti için dün gece Beyrut'a gitti. Ancak Macron, Lübnanlı politikacılarla masaya oturmadan önce, Fransa'nın en yüksek ödülü olan Legion of Honor'ı vermek için, efsanevi Lübnanlı şarkıcı Feyruz'u görmeye gitti.

85 yaşındaki divanın evinin önünde Macron'u, "Katillerle hükümete hayır!" ve "Tarihin yanlış tarafında olmayın!" yazan pankartlar karşıladı.

Macron bugün ise Lübnan'ın İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransa'nın kontrolüne girmesinin yüzüncü yılı anısına Jaj ormanına Lübnan'ın ulusal sembolü olan bir sedir ağacı dikti.

Bugün Lübnan'ın yer aldığı bölge, Birinci Dünya Savaşı öncesine kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Ardından da Lübnan, Fransa'nın kontrolü altına girdi.

1 Eylül 1920'de Fransa, Milletler Cemiyeti tarafından aldığı yetkiyle Büyük Lübnan Devleti'nin kuruluşunu ilan etti. Ülke 1943'teyse Fransa'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.

"Riskli bir bahis oynadım"

Macron, ağaç dikme töreninin ardından Twitter'da yaptığı paylaşımda Lübnan'ın yaşadığı krizden kurtulacağını ve tekrar ayağa kalkacağını ifade etti.

Daha sonra Beyrut limanı yakınlarında Birleşmiş Milletler (BM) ve yerel yardım kuruluşlarının temsilcileriyle görüşen Macron, ülke için ikinci bir uluslararası yardım konferansına ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu söyledi.

9 Ağustos'ta yapılan ilk konferansta acil insani yardım için 298 milyon dolar toplanmıştı.

"Önümüzdeki altı hafta içinde acil duruma odaklanmalıyız" diyen Macron, her türlü çalışmanın BM ile "son derece sıkı bir koordinasyon altında" yürütüleceğini de sözlerine ekledi.

Politico web sitesine verdiği bir röportajda Macron, Lübnan'da siyasi çöküşü önlemek için "riskli bir bahis" oynadığını söyledi.

Cumhurbaşkanı, 6 ila 12 ay içinde reformları ve parlamento seçimlerini uygulama da dahil olmak üzere parti liderlerinden güvenilir taahhütler vermeleri çağrısında bulundu.

Macron, üç ay içinde değişikliklerin yaşanmaması durumunda mali yardımı kesme ve yöneticilere yönelik cezai yaptırımlar getirmeyi düşüneceğini de ifade etti.

Neler oldu?

Son hükümet, en az 200 kişinin ölümüne ve 6 binden fazla kişinin yaralanmasına sebep olan Beyrut patlaması sonrasında istifa etmişti. Patlamaya limanda tutulan 2 bin 750 tonluk amonyum nitrat sebep olmuştu.

Macron'un Lübnan ziyaretinden hemen önce ise, siyasi partiler yeni bir başbakan üzerinde anlaştılar.

Lübnan'ın eski Almanya büyükelçisi Mustapha Adib, reformlara ve bir Uluslararası Para Fonu kurtarma paketine derhal başlamak istediğini söyledi.

Dünya Bankası ise dün açıkladığı tahminle, patlamanın şehre 4,6 milyar dolar civarında zarar verdiğini duyurdu. Bunun dışında ekonomik çıktılarla birlikte 3,4 milyar dolar daha zararın olabileceği tahmin ediliyor.

Yeni Başbakan başarılı olabilir mi?

Yeni hükümeti kuracak olan eski Almanya Büyükelçisi Mustafa Edib, dün yaptığı bir konuşmada, Lübnan'ın karşılaştığı zorlukları kabul etti.

Edib, "Sözler, vaatler ve dilekler için zaman yok. Tüm Lübnanlılar gelecekleri için son derece endişeli. Ülkemizi iyileştirmek ve umutları geri getirmek için herkesle sıkı çalışma zamanı" diye konuştu.

Edib'in ilk icraatlarından birisi patlamada ağır hasar gören Gemayze ilçesini ziyaret etmekti. Ancak buradaki karşılama o kadar da sıcak olmadı.

Edinilen bilgiye göre Edib'in ziyaretinde bir kişi "Çocuklarımız öldü" diye bağırırken, diğer insanlar da arabasına plastik şişeler fırlattı ve "devrim" çağrısı yaptı.

Beyrut'taki BBC muhabiri Orla Guerin, mezhep ayrımındaki Lübnanlıların siyasi elitlerinden bıktığını söyledi.

Guerin, çok az insanın reformların ve patlamayla ilgili soruşturmaların başarıya ulaşacağını düşündüğünü aktardı.

Geçen yılın Ekim ayından bu yana Lübnan'da hükümet karşıtı gösterilerde protestocular siyasi sistemin tamamen elden geçirilmesi çağrısında bulundu.

Geçen ayki patlamadan önce bile, para birimi çöktüğü, işsizlik arttığı ve yoksulluk büyüdüğü için ülke ciddi bir mali sıkıntı içindeydi.

Öte yandan ülkedeki siyasi atamalar, dini cemaatlerden tarafından kendi mensuplarına yönelik yapılıyor.

Mustafa Edib kimdir?

48 yaşındaki Edib, 2013 yılında Lübnan'ın Almanya büyükelçisi olarak atandı.

Hukuk ve siyaset bilimi alanında doktoraya sahip Edib, daha önce Lübnan ve Fransa'daki üniversitelerde ders vermiştir. Ayrıca eski Lübnan Başbakanı Najib Mikati'ye danışmanlık yaptı.

Eski Başbakan Saad el-Hariri liderliğindeki Müstakbel Hareketi, Şii Hizbullah, Emel Hareketi, Cumhurbaşkanı Avn'ın kurucusu olduğu Hristiyan Özgür Yurtsever Hareketi ve Velid Canbolat'ın liderliğindeki Dürzi İlerlemeci Sosyalist Partisi, yeni hükümeti kurmakla görevlendirmek için tercihlerini Büyükelçi Edib'den yana kullandı.

Mustafa Edib, Meclis'teki 128 vekilden 90'ının oyunu alırken, bazı vekillerin desteklediği Nevvaf Selam ise 16 oy alabildi.