Barış Nobeli'nin sahibi Abiy Ahmed: Savaşı sona erdiren lider

Nobel Barış Ödülü'nün bu yılki sahibi Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'e ödülü Salı günü Oslo'da düzenlenecek törende verilecek. Ahmed, Etiyopya ile Eritre arasında barışı sağlama konusundaki çabalarıyla biliniyor.Etiyopya ile Eritre arasındaki sınır anlaşmazlığına son verilmesi için gösterdiği çaba nedeniyle Nobel Komitesi tarafından Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ödülünü 10 Aralık'ta Oslo'da alacak. 832 bin euro değerindeki Nobel Barış Ödülü, diğer dallardaki ödüller gibi Stockholm'de değil, Oslo'da veriliyor.

Etiyopya'nın bir parçası olan Eritre'nin 1993 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden beş yıl sonra iki ülke arasında savaş başladı. Onbinlerce insanın hayatını kaybettiği savaşta, 2000 yılında imzalanan Cezayir Antlaşması ile ateşkes sağlansa da, iki ülke arasındaki düşmanlık sürdü. Savaşın başlamasından 20 yıl sonra Abiy Ahmed'in girişimi ile barış sağlandı ve Eylül 2018'de barış anlaşmasının imzalanmasının ardından iki ülke arasındaki sınır açıldı. Bunun yanı sıra ayrı kalan aileler kavuştu, uzun süredir kesik olan telefon bağlantıları sağlandı, uzun yıllar süren ablukanın ardından havalimanları ulaşıma açıldı.

1976 yılında, Etiyopya'daki en büyük etnik grubu oluşturan Oromo'nın bir mensubu olarak dünyaya gelen Abiy Ahmed, Müslüman bir baba ve Hristiyan bir anne tarafından yetiştirildi. Gençlik yıllarında komünist Derg rejimine karşı gruplara katılan Abiy Ahmed, siyaset bilimi ve ekonomi öğrenimi gördü. Doktora çalışmasını barış ve güvenlik araştırmaları alanında yaptı.

2018 yılında başbakan seçildi

Hükümet karşıtı gösteriler üzerine selefi Hailemariam Desalegn'in istifası sonucu Nisan 2018'de başbakanlığa seçilen Abiy Ahmed, kısa süre içinde ülkesinde büyük değişikliklere imza attı.

43 yaşındaki Abiy Ahmed göreve gelmeden önce Afrika'nın baskıcı polis devletleri arasında sayılan Etiyopya'da gazetecilere, muhalif siyasetçiler tutuklanıyor, protesto gösterileri sert müdahalelerle bastırılıyordu. Abiy Ahmed göreve geldikten sonra binlerce siyasi tutukluyu serbest bıraktı, muhalif isimlerle diyalog başlattı. Yargı reformu yapan Etiyopya Başbakanı, engellenen birçok internet sitesine erişimi sağladı, yarısı kadınlardan oluşan bir kabine kurdu.

En büyük başarısı Eritre ile barışı sağlamak olan Abiy Ahmed'in önündeki en önemli görevlerden birinin federal bir yapıya sahip olan ülkedeki iç anlaşmazlıkları gidermek olduğu belirtiliyor. Addis Abeba'daki Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nden Semir Yusuf, ülkede "etnik milliyetçiliğin" giderek arttığına dikkat çekerek, devlet ve iktidar partisinin etkisinin azaldığını ifade ediyor. Etiyopya'daki beşinci büyük etnik grup olan Sidama halkı, Kasım ayında yapılan bir referandumda bağımsızlıktan yana oy kullanmıştı. Uzmanlar, Abiy Ahmed'in en önemli görevinin çok halklı bir ülke olarak Etiyopya'da birlikteliği sağlamak olduğunun altını çiziyor.

KNA/JD,TY

(c)