ABD'de Halkbank hakkında "dolandırıcılık ve kara para aklama" suçlarından iddianame hazırlandı

ABD'de New York Güney Bölgesi Savcılığı, İran'a yönelik yaptırımların delinmesine yardımcı olduğu gerekçesiyle Halkbank hakkında aralarında dolandırıcılık ve kara para aklamanın da bulunduğu altı suçtan iddianame hazırladı. İddianamede, Halkbank'ın eylemlerinin Türk hükümetinin üst düzey isimleri tarafından desteklenip korunduğu da öne sürüldü.

İddianameyi hazırlayan isimlerden biri olan New York Güney Bölge Savcısı Geoffrey Berman, "Halkbank Genel Müdür Yardımcısı'nın Ocak 2018'de suçlu bulunduğu eksiksiz, adil ve şeffaf yargı sürecinde ortaya çıkan gerçekler, Halkbank yönetiminin ülkemizin İran'a yönelik yürürlüğe soktuğu yaptırımları delmek için geliştirilen bu yüz kızartıcı planın bir parçası olduğunu ortaya koydu" dedi.

Berman, hazırlanan iddianamede, milyarlarca dolara ulaşan petrol gelirlerinin yasalara aykırı bir şekilde İran'a aktarılması sürecine Halkbank'ın sistemli bir şekilde dahil olduğunu ve bu düzenin bankanın üst düzey yetkilileri tarafından desteklenip korunduğu iddiasına yer verildiğini belirtti.

Bölge Savcısı, "Bankanın bu küstah eylemleri, bu düzenin desteklenmesi ve korunması için milyonlarca dolar rüşvet alan Türk hükümetinin üst düzey yetkilileri tarafından da desteklendi ve korundu. Halkbank'ın bir Amerikan mahkemesinde bu eylemlerinin hesabını verme zamanı geldi" diye konuştu.

Ulusal Güvenlikten Sorumlu Savcı Yardımcısı John C. Demers de, Halkbank hakkındaki iddiaları, "İran yaptırımlarıyla ilgili bugüne kadar gördükleri en ciddi ihlallerden biri" olarak tanımladı.

İddianame: İran'a yasadışı yollardan 20 milyar dolar aktarıldı

İddianamede, Halkbank'ın İran yararına, ABD yasaları uyarınca yaptırımlara tabi olmasını gerektiren bazı işlemlerde yer aldığı belirtildi.

Bu işlemler, "İran'ın petrol ve doğalgaz satışlarından elde ettiği ve Halkbank'ta tuttuğu paraların İran Hükümeti'ne aktarılmak üzere altın satın alınmasında kullanılması, aynı paraların 'ikili ticaret' kurallarına aykırı bir şekilde İran'a ihraç edilmemesi ve İranlıların yaptırımlarda getirilen istisnalara tabi olan gıda ve ilaç satın alım işlemi yapıyormuş gibi sahte bir şekilde gösterilmesinin sağlanması" olarak sıralandı.

İddianamede, "Bu yöntemlerle, Halkbank kısıtlamalara tabi olan 20 milyar dolarlık fonun İran'a yasadışı bir şekilde aktarımını yaptı" dedi.

İddianamede Halkbank'a yöneltilen suçlamalar şunlar oldu:

Halkbank hakkındaki iddiaları reddetmişti

Halkbank, Mart 2017'de eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın ABD'de tutuklanmasının ardından yaptığı basın açıklamasında, verdiği bankacılık hizmetlerinin uluslararası düzenlemelere uygun olduğunu söyledi.

Halkbank, Atilla davasına konu olan iddialar hakkında, "İlgili döneme ilişkin yapılan denetimlerde dış ticaret işlemleri de dahil bankacılık hizmetlerimizin hiçbirisinde uluslararası bankacılık kurallarına ve hukuka aykırılık tespit edilmemiştir. Herhangi bir ülkeyle ilgili olarak mahiyeti belirsiz ve hukuksuz hiçbir ticari işleme taraf olunmamış, kaynağı ve mahiyeti belirsiz hiçbir transfer işlemi gerçekleştirilmemiştir" demişti.

Aynı açıklamada ayrıca, bankanın "herhangi bir yasaklı tarafın, kişinin veya mal ya da hizmetin dahil olduğu işlemlere aracılık etmediği" de vurgulanmıştı.

Halkbank davasına da Atilla davasının yargıcı bakacak

Halkbank'la ilgili davaya da daha önce Atilla'nın hüküm giydiği davaya bakan Yargıç Richard Berman bakacak.

Atilla, ABD'de yargılandığı davada kendisine yöneltilen altı suçlamadan beşi olan "ABD Hazine Bakanlığı'nı dolandırmak için kumpas kurma", "Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı (International Emergency Economic Powers Act) delmek için kumpas kurma", "bankacılık sisteminde sahtekarlık yapma", "bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak için kumpas kurma" ve "kara para aklamak için kumpas kurmadan" suçlu bulunmuştu.

ABD'de 32 ay hapis cezasına çarptırılan Atilla, cezasının önemli bir bölümünü tamamladıktan sonra Temmuz ayında Türkiye'ye gelmişti.

Davanın diğer tutuklu sanığı İran asıllı iş adamı Reza Zarrab ise savcılık lehine tanıklık yapmayı kabul etti ve ceza almadı. Mahkemede İran yaptırımlarını delme iddiasıyla ilgili yapılanları anlatan Zarrab'ın şu anda nerede olduğu bilinmiyor.

Aynı davada Zarrab ve Atilla dışında, aralarında eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın da bulunduğu toplam dokuz kişiye yönelik suçlamalar yer alıyordu.

Davanın ardından Halkbank'a yaptırım getirilebileceği yönünde iddialar ortaya atılmıştı. Ancak ABD Hazine Bakanlığı bu konuda bir adım atmamıştı.