Toplumsal Tarih Dergisi Mayıs 2014 Sayısında "Türkiye İşçi Sınıfı Tarihyazımında Bahar" Dosyasını...

Toplumsal Tarih'in Mayıs sayısında, Y. Doğan Çetinkaya ve Mehmet Ö. Alkan editörlüğünde derlenen tarihyazımı dosyasında editörlerin yanı sıra Can Nacar, M. Görkem Doğan, Barış Alp Özden, M. Hakan Koçak, Sinan Yıldırmaz, Süreyya Algül ve Erol Ülker Türkiye'de işçi sınıfı tarihini ele alıyorlar.

Y. Doğan Çetinkaya, II. Meşrutiyet ve Mütareke döneminde liman işçilerinden verdiği örneklerle teorik ve kavramsal ön kabullerin tarihyazımında önemli rol oynadıklarını belirtiyor ve emek tarihi yazımında son yaşanan canlanmanın altını çiziyor.

Can Nacar, 19. yüzyıl boyunca ve 20. yüzyıl başında İstanbul'da göçmen işçi olarak çalışan grupların kente nasıl uyum sağladıklarını; iş ve barınma sorunlarını nasıl çözdüklerini ve kentteki toplumsal aktörlerle ilişkilerini anlatıyor.

Mehmet Ö. Alkan, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra bilinen ilk işçi örgütlerinden biri olan "Anadolu Osmanlı Şimendiferleri/Demiryolları Şirketi Memurin ve Müstahdemini Cemiyet-i İttihadiyesi" hakkında önemli bir tashih yapıyor ve bu cemiyetle ilgili iki belge sunuyor.

Erol Ülker, Mütareke dönemi İstanbul'unda Türkiye Sosyalist Fırkası, İştirakçi Hilmi ile tramvay işçileri hareketi arasındaki ilişkiyi o dönemde örgütlenen bir grev bağlamında değerlendiriyor.

Sinan Yıldırmaz emek tarihinin köylülük ile bağlantılı bazı kavramlarını gözden geçirip bu çerçevede Türkiye'de köylülüğün işçi sınıfının oluşumuna etki eden özgün dönüşümünü ele alıyor.

Barış Alp Özden, 1940'lı ve 1950'li yıllarda gelişen Mahmutpaşa'daki küçük dokuma sanayini, çalışma koşullarını ve burada çalışan işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi, çalışma saatlerinin azaltılması konusunda sendikacıların verdiği mücadeleyi ele alıyor.

M. Hakan Koçak, Türkiye emek tarihi yazınında ihmal edilen 1950'li yılların deneyiminin ilerleyen yıllar için önemini vurguluyor ve sınırlı düzeyde de olsa iş bırakmalarla gündeme getirilen grev hakkı talebine dikkat çekiyor.

Görkem Doğan, Türkiye'de ilk sendikalar yasası çıktığı ve işçilere sendika kurma hakkının tanındığı ama grev yapmanın yasadışı olduğu dönemde, grev hakkı tartışmalarının nasıl gündeme geldiğini inceliyor.

Süheyla Algül, Türkiye sendikal ve siyasal tarihinin önemli olaylarından biri olan 15-16 Haziran işçi direnişinin DİSK üzerindeki etkilerini konu ediyor.

Ümit Fırat Açıkgöz, kentleşme ve kent hakkı konusundaki fikirleri ile son zamanlarda ismini sık sık andığımız David Harvey ile bir araya gelerek aktivizmden akademiye, kent çalışmalarından HES'lere geniş bir yelpazedeki söyleşiyi sunuyor.

Neval Milanlıoğlu, Meclis-i Ayan eski üyelerinden Abraham Paşa'nın eşi Fulik Hanım'ın çiftliklerini yasal olmayan bir şekilde satmak zorunda bırakılmalarından dolayı davacı, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın da davalı olduğu 1919'da Osmanlı mahkemelerinde görülen davayı ele alıyor.

Hacer Topaktaş, bir ilişkisi dolayımıyla İstanbul diplomasi hayatına dahil olan Osmanlı Rum tebaası ve güzel bir kadın olan Sofya Wittowa- Potocka'nın Avrupa sosyete dünyasına uzanan ilginç yaşam öyküsünü anlatıyor.

Oğuz Tekin, Allianoi kazılarında bulunan ve Geç Roma altın sikkesi solidus'un ağırlığını kontrol etmek için kullanılan Exagium Solidi ağırlığını tanıtıyor.

Selçuk Gürsoy, Mete Tunçay'ın Toplumsal Tarih'in Mart sayısında yer alan Gürsoy'un kendi kitabı Osmanlı Sosyalist Fırkası ve Yayınları'yla ilgili eleştirilerine cevap veriyor.

Zerrin İren Boynudelik, "Avrupa Resminde Mitolojik Konulu Resimler" başlıklı yazı dizisinde bu ay Donato Creti'nin betimlediği Hermen ve Paris tablosunu tanıtıyor.

Her ay olduğu gibi Toplumsal Tarih'in 245. Mayıs sayısında Edhem Eldem "L'illustration'dan Seçmeler"i yer alıyor. Ayrıca güncel sayfalarında Oğuz Tekin, Nilay Özlü, Naz Vardar, Betül Kaya tarafından yazılan güncel konferans haberleri ve duyuruların yanı sıra "Tarih Vakfı'ndan Haberler"de Nisan ayında öne çıkan etkinliklerden ve çalışmalardan haberdar olabilirsiniz.